Η γλυκιά νοσταλγία της μελωδίας

Η Άντρια Άντωνίου είναι Κύπρια/Φινλανδή τραγουδίστρια και μουσικός με εξειδίκευση στη τζαζ, λατινική μουσική και στο ελληνικό τραγούδι. Έχει συνεργαστεί με καταξιωμένους καλιτέχνες όπως τον Omar Puente, Γιώργο Χατζηνάσιο, την μπάντα Classico Latino, το Mario Bakuna και τον Roman Gomez. Έχει παρουσιαστεί σε διάφορες σκηνές και φεστιβάλ στο Λονδίνο, στην Αθήνα, στην Κύπρο, στην Κολομβία και Κούβα. Tο 2019 τραγούδησε στο άλμπουμ, Havana Classic, της μπάντας Classico Latino το οποίο ηχογραφήθηκε στο Egrem Studios στην Αβάνα, Κούβα. Το 2019 κυκλοφόρησε επίσης το πρώτο της άλμπουμ, Encuentro, σε συνεργασία με τον Αργεντίνο μουσικοσυνθέτη, Roman Gomez κερδίζοντας μάλιστα και τη δεύτερη θέση στο LUKAS Award.

Του Ζανέττου Λουκά

Ποια ήταν τα πρώτα βήματα στη μουσική; Πότε αποφάσισες να ακολουθήσεις επαγγελματικά τη μουσική;

Είχα την τύχη να μεγαλώσω σε οικογένεια με μουσικούς, αφού τόσο ο αδερφός μου αλλά και η αδερφή μου ασχολούνταν με τη μουσική και μετέπειτα έγιναν κιθαρίστας της φλαμένκο και κλασική τραγουδίστρια αντίστοιχα. Εκτός από αυτό, στη μητέρα μου πάντα άρεσε να δουλεύει στο σπίτι με το ραδιόφωνο στη διαπασών. Από πολύ μικρή ηλικία λοιπόν, η μουσική σε πολλές της εκφάνσεις ήταν αναπόσπαστο μέρος της ζωής μου. Η σχέση μου με τη μουσική ήταν πάντοτε φυσική, μια εσωτερική ανάγκη, ένας τρόπος να διαμορφώσω τη δική μου ταυτότητα. Ξεκίνησα μαθήματα πιάνου σε ηλικία 6 ετών και έπειτα από δύο χρόνια μαθήματα φωνητικής με την αδερφή μου. Η πρώτη μου επαφή με τη μουσική ήταν διαμέσου κλασικής παιδείας. Μετέπειτα, αναζητώντας περισσότερη ελευθερία μουσικής έκφρασης, οδηγήθηκα φυσικά προς το μοντέρνο τραγούδι και τη τζαζ παιδεία. Από μικρό παιδί ήξερα ότι ήθελα να ασχοληθώ επαγγελματικά με την μουσική. Υπήρξαν φάσεις στη ζωή μου που σκεφτόμουν να σπουδάσω κτηνιατρική ή βιολογία αλλά συνδυάζοντας κατά κάποιον τρόπο παράλληλα και τη μουσική. Τελικά όμως, όσο έβλεπα πως η μουσική είναι ένας ατελείωτος κόσμος μελέτης και αφοσίωσης αποφάσισα ότι θα συγκεντρωθώ αποκλειστικά σε αυτό. 

Ποιοι μουσικοί/ερμηνευτές σε ενέπνευσαν ώστε να ακολουθήσεις το τραγούδι αλλά και να χτίσεις το χαρακτήρα σου;

Θα ξεκινήσω με την Mercedes Sosa από την Αργεντινή που με τις συγκλονιστικές ερμηνείες και τον αγώνα της μέσα από τη φτώχεια από παιδική ηλικία κατάφερε να γίνει η “φωνή των ανθρώπων χωρίς φωνή. Η Cesaria Evora ή αλλιώς η “ξυπόλυτη ντίβα” που κι αυτή γεννήθηκε μέσα στη φτώχεια, στην ορφάνια και που μέσα από τον αβίαστο και φυσικό της ερμηνευτικό τρόπο και την επιλογή της να τραγουδά ανυπόδητη, διαμαρτύρεται για τη φτώχεια της πατρίδας της. Μεγάλη επιρροή σε μουσικό και αισθητικό επίπεδο είχα από την Omara Portuon- do που στο ηχόχρωμά της σκιαγραφείται ολόκληρη η Κούβα. Παρόμοια επιρροή είχα και από την Silvia Perez Cruz την Ισπανίδα νεαρή τραγουδίστρια που η αμεσότητα, εκφραστικότητα, ειλικρίνεια, απλότητα και φυσικότητά της μαγεύουν και συγκινούν. Εν τέλει, οι ερμηνείες της Δανάης Στρατηγοπούλου με έκαναν να ερωτευτώ τα ελληνικά ρετρό, η Εσκενάζυ μου πρωτογνώρισε το ρεμπέτικο και η Χάρις Αλεξίου παρέα με την Τάνια Τσανακλίδου με έκαναν να νιώσω το βάθος του ελληνικού στίχου.

Γιατί επέλεξες το Λονδίνο ως μέρος για να ζήσεις εκεί;

Μετακόμισα στο Λονδίνο πριν 10 χρόνια για να ακολουθήσω μουσικές σπουδές. Τα τελευταία 6 χρόνια εργάζομαι εκεί ως τραγουδίστρια και δασκάλα φωνητικής, πιάνου και λατινικού χορού. Το Λονδίνο με έχει αγκαλιάσει εξαρχής. Ως ένα από τα μεγαλύτερα πολυπολιτισμικά κέντρα του κόσμου, είναι δύσκολο να νιώσεις ξένος. Εδώ υπάρχουν χιλιάδες εξαιρετικοί καλλιτέχνες, όλα τα είδη μουσικής, όλες οι σκηνές και είδη εκδηλώσεων που μπορεί κανείς να φανταστεί. Υπάρχουν τα πάντα! Οπότε πολύ εύκολα μπορεί κανείς να χαθεί ή να νιώσει ότι είναι δύσκολο να ξεχωρίσει. Σε αυτό το σημείο όμως που γίνονται όλες αυτές οι σκέψεις είναι που καλείσαι να διαμορφώσεις τον καλλιτεχνικό σου χαρακτήρα, να ψάξεις μέσα σου για αυτό που πραγματικά σε εκφράζει. Εμένα προσωπικά το Λονδίνο με βοήθησε να δω τη γκάμα καλλιτεχνών που υπάρχουν εκεί έξω και μου έδωσε τη δίψα για συνεχή βελτίωση. Αυτό μου προσφέρει απίστευτη απόλαυση και με γεμίζει ενέργεια. Έχω την ευκαιρία επίσης να συνεργάζομαι με μουσικούς από τη χώρα του κάθε είδους μουσικής που με ενδιαφέρει. Αυτό υπήρξε τεράστιο σχολείο για εμένα! Επέλεξα να ζήσω λοιπόν στο Λονδίνο γιατί με γοητεύει η πολυπολιτισμικότητα, μου αρέσει η πρόκληση του να βρίσκομαι ανάμεσα σε τόσους εξαιρετικούς μουσικούς και επειδή μπορεί εύκολα να λειτουργήσει ως μια καλή βάση για να ταξιδεύω και σε άλλες χώρες για συναυλίες και συνεργασίες.

Πως είναι η ζωή σου εκεί; Θα προτιμούσες το Λονδίνο ως το κατάλληλο μέρος για να συνεχίσεις επαγγελματικά την καριέρα σου;

Η ζωή μου στο Λονδίνο είναι αρκετά έντονη, με παραστάσεις σχεδόν κάθε βδομάδα και διδασκαλία 5 φορές τη βδομάδα. Ενδιάμεσα φροντίζω καθημερινά να κάνω φωνητική εξάσκηση, να μελετώ καινούργιο μουσικό υλικό και να γυμνάζομαι. Αυτή τη δεδομένη στιγμή νιώθω όμορφα στο Λονδίνο. Νιώθω πως δεν έχω ακόμα εξαντλήσει όσα έχει να μου προσφέρει. Η μουσική εκτιμάται πάρα πολύ σε αυτή τη χώρα κι αν έχεις όρεξη για δουλειά υπάρχουν πάντα ευκαιρίες. Πρέπει να πω όμως ότι έχω μια ιδιαίτερη αδυναμία στην Αθήνα. Τα τελευταία 3 χρόνια πηγαινοέρχομαι εκεί για δουλειές και κάθε φορά νιώθω μια απίστευτη σύνδεση και οικειότητα. Δεν μπορώ να προσδιορίσω ακριβώς τι είναι αυτό που την κάνει τόσο ερωτεύσιμη. Έχει μια ιδιαίτερη ενέργεια, νιώθεις μια αγάπη για τη ζωή, την καλοπέραση και η μουσική είναι ζωντανή, προσβάσιμη, σε κάθε γωνιά της πόλης. Οπότε ίσως μετά από κάποια χρόνια να κάνω μια δοκιμή κι εκεί.

Βροχερό και μουντό Λονδίνο ή ηλιόλουστη και καυτή Κύπρος;

Καυτή Κύπρος φυσικά. Αν δεν ήτανε για τις σπουδές και τις ευκαιρίες επαγγελματικά, την Κύπρο δε θα την άφηνα με τίποτα. Μου λείπει ο ήλιος, η θάλασσα, το καλό φαγητό, η οικογένεια και οι φίλοι. Μου λείπει η αμεσότητα και εξωστρέφεια των ανθρώπων – η ανθρωπιά. Είναι απαραίτητο για εμένα να περνώ τουλάχιστον ένα μήνα το καλοκαίρι στην Κύπρο. Το ξέρω πως αν κάποτε επιστρέψω θα απολαμβάνω την πιο ήρεμη ζωή κοντά στην οικογένεια μου και στη θάλασσα. Γενικά ως άνθρωπος όμως δεν σκέφτομαι πολύ το μέλλον. Αν το φέρουν οι συγκυρίες και επιστρέψω καλώς, αν όχι τότε πάλι θα φροντίσω να ζω όσο πιο ποιοτικά και όμορφα μπορώ. Σε αυτή τη φάση της ζωής μου τουλάχιστον, η καρδιά μου δε χτυπά για κάποιο τόπο συγκεκριμένα – η καρδιά μου χτυπά για τα άτομα που αγαπώ και για τις εμπειρίες που με τροφοδοτούν στη ζωή από όπου κι αν έρχονται.

Το ντύσιμο, η μουσική και το ύφος που προβάλεις στις ζωντανές σου εμφανίσεις είναι επηρεασμένο από προηγούμενες δεκαετίες. Τολμώ να πω ότι βρήκα στοιχεία από τη δεκαετία του 1920 και 1930. Πως αυτό προέκυψε και γιατί επιλέγεις να το προβάλεις;

Μου βγαίνει γενικά μια γλυκιά νοσταλγία για αυτές τις δεκαετίες όπου τη μουσική και την τέχνη γενικότερα την διακατείχε το ρομάντζο, ο έρωτας, το καλό κρασί, η ποιοτική διασκέδαση και η άμεση εξωτερίκευση των ιστοριών, του πόνου και των καθημερινών ανησυχιών του απλού κόσμου. Είναι αυτή η ενέργεια που νιώθει κανείς και στο ρεμπέτικο λόγω της αλήθειας που μεταφέρει. Γι’ αυτό άλλωστε η ανάγκη του κόσμου μετά την οικονομική κρίση τον έκανε να στραφεί ξανά πίσω σε αυτό το είδος μουσικής. Με γοητεύει η περίτεχνη ομορφιά των μελωδιών που καταφέρνουν να μεταφέρουν την ανθρωπιά μιας άλλης εποχής. Σε αυτές τις εποχές ξεκίνησαν να γράφονται μουσικά διαμάντια στον κόσμο της τζαζ, Λατινικής και ελληνικής μουσικής. Ήταν οι εποχές που αποτέλεσαν σφραγίδα για αυτό που θα ακολουθούσε. Όσον αφορά το ντύσιμο και στυλ γενικότερα, δεν ήταν ποτέ συνειδητή η επιλογή μου να στραφώ σε αυτές τις εποχές. Η μουσική με οδήγησε εκεί και σε συνδυασμό με την αρέσκεια μου ως προς το φολκλορικό στοιχείο, ειδικά της Μεξικανικής κουλτούρας με τα έντονα της χρώματα, διαμορφώθηκε σταδιακά το στυλ που προβάλλεται. 

Πως προέκυψε η στροφή στη Λατινική μουσική;

Καταρχάς, από τότε που μπορώ να θυμηθώ είχα μια τεράστια αγάπη και πάθος για τους Λατινικούς χορούς και για αυτό το λόγο παρακολουθούσα από πολύ μικρή σχετικά μαθήματα. Η σοβαρή αφοσίωση όμως στη Λατινική μουσική ξεκίνησε κατά τη διάρκεια των σπουδών μου στο Λονδίνο μέσω της εκπαίδευσης που είχα και κυρίως μέσω των γνωριμιών μου με Λατίνους μουσικούς. Πιο συγκεκριμένα, κατά τις μεταπτυχιακές μου σπουδές στη τζαζ στο Guildhall School of Music & Drama επέλεξα να παρακολουθήσω το μάθημα Latin Ensem- ble & African Drumming. Εκεί λοιπόν είχα την πρώτη μου επαφή με τους πολύπλοκους ρυθμούς των διαφόρων ειδών της μουσικής Λάτιν. Συνειδητοποίησα ότι θα χρειαστεί χρόνος, αφοσίωση και επαφή με μουσικούς από τις χώρες αυτές για να μπορέσω να διεισδύσω σε αυτά τα είδη μουσικής. Ήταν μια μεγάλη πρόκληση αλλά την αποδέχτηκα μετά χαράς. Στη συνέχεια, το 2014 γνώρισα τον Βραζιλιάνο συνεργάτη μου Mario Bakuna ο οποίος με μύησε στη Βραζιλιάνικη τζαζ μουσική. Τον ίδιο χρόνο ξεκίνησε και η συνεργασία μου με τη μπάντα Classico Latino η οποία με έφερε σε επαφή με μουσική από Κολομβία και Κούβα. Μαζί με αυτή την μπάντα έχουμε ταξιδέψει στην Κούβα το περασμένο καλοκαίρι για την ηχογράφηση ενός νέου δίσκου με όνομα “Havana Classic” και εκεί είχα την ευκαιρία να διεισδύσω άμεσα στην Κουβανέζικη μουσική παίζοντας μουσική με ντόπιους και νιώθοντας πώς η μουσική είναι για αυτούς τρόπος ζωής – το καταφύγιο τους. Τέλος, αν και εξίσου σημαντικό, μέσα από την πιο πρόσφατη συνεργασία μου με τον Αργεντίνο μουσικό Ρομάν Γκόμεζ, ξεκίνησα να εμβαθύνω στη μουσική της Αργεντινής και ιδιαίτερα στο τανγκό.

Είχα μείνει έκπληκτος από την πλούσια ισπανική σου διάλεκτο. Πόσο δύσκολο ή εύκολο ήταν να μάθεις αλλά και να αναπτύξεις τα Ισπανικά σου;

Την αγαπώ πολύ την ισπανική γλώσσα. Ξεκίνησα να τη μαθαίνω όταν ήμουν 18 χρονών αρχικά στην Κύπρο και μετά στο Λονδίνο με εβδομαδιαία μαθήματα. Οι γλώσσες ήταν γενικά στη ζωή μου από μικρή ηλικία λόγω της Σκανδιναβικής καταγωγής της μαμάς μου. Οπότε δε θα έλεγα ότι ήταν δύσκολο να μάθω την ισπανική γλώσσα ειδικά επειδή μου άρεσε τόσο πολύ. Για εμάς τους Κύπριους και Έλληνες είναι εύκολο να μιμηθούμε την προφορά. Τα φωνήεντα και τα σύμφωνα μας προφέρονται με τον ίδιο τρόπο. Η διαφορά είναι κυρίως στη σύνταξη. Βρίσκω και αρκετές ομοιότητες στον τρόπο έκφρασης ειδικά στο τραγούδι. Στην ισπανική αλλά και στην ελληνική γραφή η έκφραση είναι αρκετά ποιητική και συναισθηματική με μια περίτεχνη χρήση επιθέτων και παρομοιώσεων.

Ανακαλύπτεις κοινά στοιχεία μεταξύ Λατινικής Αμερικής και Ελλάδας/Κύπρου;

Όσο περισσότερο εμβαθύνω σε διάφορα μουσικά είδη της λάτιν και της δικιάς μας κουλτούρας, βρίσκω όλο και περισσότερες ομοιότητες σε μουσικό, κοινωνικό και εκφραστικό επίπεδο. Πέρα από τις άμεσες επιρροές της ελληνικής μουσικής από την λατινική διαμέσου του έργου συνθετών όπως Αττίκ, Σουγιούλ, Χιώτη και άλλων, μουσικά και οι δύο κουλτούρες εστιάζουν στο πλάσιμο απλών σχετικά μελωδιών που μιλούν κατευθείαν στην καρδιά, ρυθμούς που σκοπός τους είναι να προσκαλέσουν τον άλλο σε χορό και γλέντι και επιπρόσθετα μελωδίες και ρυθμούς που έχουν μια φυσικότητα και αμεσότητα. Υπάρχουν και τα φολκλορικά είδη λατινικής μουσικής που παρουσιάζουν έντονες επιρροές από την ευρωπαϊκή μουσική – λόγω των Ισπανών κατακτητών – με μελωδίες που θυμίζουν ελληνικούς δρόμους και χρώματα από μεσόγειο. Μια πολύ σημαντική ομοιότητα που δεν τη βρίσκει κανείς σε πολλά μουσικά είδη, είναι η επανάληψη της ίδιας μελωδίας σε κάθε στροφή, χωρίς την εναλλαγή που προσφέρει συνήθως ένα ρεφραίν ή μια γέφυρα. Αυτό το πρωτογνώρισα σε μερικά ρεμπέτικα τραγούδια και σε φολκλορικά τραγούδια της μουσικής των Άνδεων. Συνειδητοποίησα ότι αυτό δημιουργεί μια ιδιαίτερη ενέργεια, προκαλεί ένα δέος σαν τελετουργία και επιτρέπει την συλλογική συμμετοχή στο τραγούδι.

Πως έγινε η γνωριμία και η συνεργασία με τον Αργεντίνο μουσικό Roman Gomez;

Με τον Roman Gomez γνωριστήκαμε μέσω κοινών φίλων στην Αθήνα το 2016. Η πρώτη μας συνάντηση έφερε στο φως το κοινό μας πάθος για τις πλούσιες μουσικές της Λατινικής Αμερικής. Από την πρώτη στιγμή δέσαμε εκφραστικά σε μεγάλο βαθμό. Με πολύ ενθουσιασμό ξεκινήσαμε να εξερευνούμε ιδέες για το πως να συνδυάσουμε τις μουσικές κουλτούρες και γλώσσες που μας ενδιαφέρουν.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε και ο νέος σου δίσκος. Τι εκφράζει το «Encuentro»;.

Το άλμπουμ «Encuentro» εκφράζει τη δύναμη της συνάντησης (εξ ου και ο τίτλος του άλμπουμ) μεταξύ καλλιτεχνών και μουσικών πολιτισμών. Το άλμπουμ παρουσιάζει αυθεντικές συνθέσεις του Ro- man Gomez οι οποίες φέρνουν μαζί χρώματα από Αργεντίνικο τανγκό, φολκλορική μουσική της Λατινικής Αμερικής και τζαζ. Eίναι εμπνευσμένο από θεματικές συμπεριλαμβανομένου της μετατόπισης, νοσταλγίας, μοναξιάς, ουτοπικής εμπειρίας της αγάπης και της δύναμης της γυναίκας να αντιστέκεται στην ανισότητα και να αναζητεί την ελευθερία της. Στο άλμπουμ τραγουδώ στα αγγλικά, ισπανικά, ελληνικά και πορτογαλικά. Το άλμπουμ μας είναι διαθέσιμο να το ακούσει κανείς στο Spotify ή να το αγοράσει σε φυσική ή ψηφιακή μορφή μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας Bandcamp. Περισσότερη μουσική και πληροφορίες για τις δημιουργίες που κάνω μπορεί να βρει κανείς στο κανάλι μου στο ΥouΤube και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (@andria_music).

Πιστεύεις ότι η είσοδος σε ένα μουσικό τηλεπαιχνίδι κάνει πιο εύκολη την καριέρα ενός νέου τραγουδιστή; Θα πήγαινες σε ένα τέτοιο παιχνίδι;

Πιστεύω πως δεν υπάρχει στη ζωή σύντομος ή εύκολος δρόμος για μια καριέρα με διάρκεια. Ό,τι χτίζεται γρήγορα γκρεμίζεται και γρήγορα. Από την άλλη, ό,τι χτίζεται σταδιακά και μεθοδικά είναι πιο οργανικό και εξελίσσεται με έναν τρόπο φυσικό παράλληλα με την εξέλιξη μας κι εμάς σαν ανθρώπους. Υπάρχουν βέβαια και παραδείγματα τραγουδιστών που έλαβαν μέρος σε τέτοια παιχνίδια και διατήρησαν μια παραγωγική καριέρα και μετά το παιχνίδι.

Να ξεκαθαρίσω ότι δεν κρίνω κανέναν που συμμετείχε σε μουσικό τηλεπαιχνίδι γιατί γνωρίζω πόσο δύσκολο είναι κανείς να παρουσιάσει τη δουλειά του στις μέρες μας. Σε ένα σύστημα καπιταλιστικό και με την επιρροή του ίντερνετ, οι δισκογραφικές εταιρίες και οι παραγωγοί δεν μπορούν πλέον να επιβιώσουν και να επενδύσουν μεγάλα ποσά όπως γίνονταν παλιά για έναν καλλιτέχνη. Είναι άλλοι οι τρόποι ανέλιξης τώρα. Προσωπικά σκέφτηκα αρκετές φορές να λάβω μέρος. Αυτή τη δεδομένη στιγμή δεν νιώθω την ανάγκη να το κάνω. Όμως δεν είναι απίθανο να συμβεί στο μέλλον.

Ποια είναι τα πλάνα σου για το 2022; Τι καινούριο να περιμένουμε από σένα;

Μετά από τη μεγάλη παύση που είχαμε λόγω κορωνοϊού, το πλάνο είναι να συνεχίσουμε την περιοδεία μας για την παρουσίαση του δίσκου μας Encuentro με τον Roman Gomez και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Έχουμε μόλις τελειώσει τη φθινοπωρινή μας περιοδεία στην Αθήνα, Ρώμη και Σπολετό και οργανώνουμε το επόμενο ταξίδι για το νέο χρόνο. Στο Λονδίνο, έχω κλειστές παραστάσεις μαζί με τους Classi- co Latino, τον φιλανθρωπικό οργανισμό Rebe- tiko Carnival και με το νεοσύστατο μας σχήμα Babesa Cubana. Επίσης, υπάρχει μια νέα ιδέα, ακόμα στα σκαριά, για την ηχογράφηση ενός νέου single. Αυτό όμως θα το αφήσω μέχρι εδώ για την ώρα.

Follow Vantagemag on Instagram to see the latest news