Η “Αθασιά” του Παραλιμνίου

Της Άντρης Λάμπρου

«Το όνομα μου εν Αντριανού, γιορτάζω τον Νοέμβρη, όμως αν δεν πεις Αθασιά κανένας εν θα μ’ έβρει». Από τις πρώτες κιόλας λέξεις που ανταλλάξαμε, η κυρία Αντριανού Τσιολάκκη ή αλλιώς «Αθασιά» όπως την γνωρίζουν όλοι, άρχισε το τσιάττισμα δίνοντάς μας μια γεύση για το τί θα ακολουθήσει στη συνέχεια της κουβέντας μας.

Πρόκειται για μια γνήσια λαϊκή ποιητάρισσα του τόπου μας γέννημα θρέμμα του Παραλιμνίου με μεγάλη λατρεία στην κυπριακή παράδοση. Η ίδια, κληρονόμησε το χάρισμα για το τσιάττισμα από την γενιά του πατέρα της αφού τόσο ο ίδιος όσο και η οικογένεια του είχαν το τσιάττισμα στο αίμα τους. Μάλιστα, όπως μας λέει η κυρία Αντριανού, το επώνυμο “Αθασιά” ξεκίνησε από τον ίδιο τον πατέρα της όταν την αποκαλούσε έτσι από μικρή λόγω της ανοιχτόχρωμης επιδερμίδας της, με αποτέλεσμα να την παρομοιάζει με την “κούννα” του αθασιού ή αλλιώς του αμυγδάλου. Από τότε, συγγενείς και φίλοι την φωνάζουν “Αθασιά” και με αυτό το όνομα είναι πλέον γνωστή και στον κοινωνικό της περίγυρο.

«Επήα στο Δημοτικό, τ’ όνομά μου να γράφω, τζιαι ύστερα εις το ράψιμο νοικοτζιρκό να μάθω. Πέντε αέρκια ήμασταν αλλά τζιαι οι γονίοι μας, για να ντυθούν εθέλαμεν μιαν ράφτενα δική μας…» Φοίτησε στο Α’ Δημοτικό Σχολείο του Παραλιμνίου μέχρι την Ε’ τάξη και από ‘κει διέκοψε το σχολείο για να ασχοληθεί με τη ραπτική ενώ στα 24 της χρόνια παντρεύτηκε τον σύζυγό της, με τον οποίον απέκτησαν τέσσερα παιδιά. Το ράψιμο, δεν είναι η μοναδική τέχνη που καταπιάστηκε και ασχολείται μέχρι σήμερα, αφού μια άλλη μεγάλη της αγάπη είναι η καλαθοπλεκτική, η δημιουργία δηλαδή πανεριών με καλάμι.

Στην κυρία Αντριανού, δεν χρειάστηκε να κάνουμε πολλές ερωτήσεις, μιας και με έναν μοναδικό και συνάμα μαγικό τρόπο μας περιέγραψε τη ζωή της μέσα από ένα ποίημα που έγραψε η ίδια και το ονομάζει το βιογραφικό της. Από πολύ μικρή ηλικία, αγαπούσε την ποίηση και το παραδοσιακό τραγούδι, έτσι σε κάθε ευκαιρία που της παρουσιαζόταν δήλωνε την παρουσία της με κάθε τρόπο συμμετέχοντας σε εκδηλώσεις, φεστιβάλ και διάφορους εορτασμούς ενώ για κάθε μια από αυτές τις περιστάσεις υποδεχόταν τους επίσημους καλεσμένους με ιδιαίτερα ποιήματα, κλέβοντας τις εντυπώσεις και αποσπώντας κάθε φορά τα συγχαρητήρια για την ταλέντο της στο τσιάττισμα αλλά και για την ετοιμολογία της. «Άμαν ακούσω του βκιολιού, το γιαίμαν μου χογλάζει. Τζιαι ο νους μου όπως το νερόν τα τσιαττιστά ταιρκάζει»

Ρωτώντας την κυρία Αντριανού από που εμπνέεται για τα ποιήματά της η ίδια μας απάντησε πως η έμπνευση έρχεται συνήθως σε ανύποπτο χρόνο και σε απλές καθημερινές στιγμές της ζωής. Γι’ αυτόν τον λόγο άλλωστε, όπως μας λέει χαρακτηριστικά, σε κάθε γωνιά του σπιτιού της έχει πάντα μια κόλλα χαρτί και ένα στυλό, ώστε ανά πάσα στιγμή να μπορέσει να γράψει τους στίχους που της έρχονται στο μυαλό. Καθ’ όλη τη διάρκεια της συζήτησής μας, η ίδια είναι με ένα μεγάλο τετράδιο στο χέρι, όπου εκεί μέσα έχει γραμμένα πολλά από τα ποιήματά της, μερικά από τα οποία μας διαβάζει κάθε τόσο, κάποια με μπόλικη δόση χιούμορ, άλλα με καυστικό σχόλιο για θέματα της επικαιρότητας άλλα για θέματα απλά της καθημερινότητας, όλα όμως κρύβουν την αλήθεια τους . Αν και έχει κρατήσει στα πρακτικά εκατοντάδες ποιήματα, είναι πολλά που δεν έχει γράψει και τα έχει καλά φυλαγμένα στο συρτάρι του μυαλού της.

Η ίδια, μας εκμυστηρεύεται πως παρ’ όλο που κάθε ποίημα έχει την χάρη του, αυτά που την συγκινούν ιδιαίτερα είναι όσα έχουν θέμα τη γυναίκα και ειδικά την μητρότητα και συνεχίζει διαβάζοντάς μας μερικούς στίχους από το ποίημα «Το παράπονο της μάνας»: «Μια μάνα που εκάθετουν στην πόρτα λυπημένη, τον γιό της άμαν είδεν τον είπε του δακρυσμένη… Γιατί έν έρκεσαι γιόκκα μου έσσο μου, μαραζώνω! Εγιώ θαρρώ είσαι μωρό, κόμα πως σε νιώνω. Για μένα όσος τζιαι αν γινείς εννά ‘σαι το μωρό μου, τζιαι αμαν αρκήσω να σε δω, αφταίνει το λαμπρό μου…»

Η «Αθασιά» είναι ευρέως γνωστή και για το τραγούδισμά της στα «αλλάματα» της νύφης και του γαμπρού, αφού δεν ήταν λίγες οι φορές που βρέθηκε σε κάθε γωνιά της Κύπρου για να τραγουδήσει σε ένα νιόπαντρο ζευγάρι. Η κυρία Αντριανού έχει βρεθεί επίσης αρκετές φορές σε ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές ενώ πριν από μερικά χρόνια μάλιστα, τo 2015, έχει βγάλει το δικό της CD με τίτλο «Τα Παραλιμνίτικα της Αθασιάς» όπου μέσα συμπεριλαμβάνονται παραδοσιακά κυπριακά τραγούδια, τραγουδισμένα από την ίδια.

Σήμερα, στα 79 της χρόνια ασχολείται με όλες τις δουλειές του νοικοκυριού και φυσικά λατρεύει να φτιάχνει διάφορα γλυκά και πίτες για τα παιδιά και τα εννιά εγγόνια της, ενώ φυσικά δεν σταματά στιγμή το τσιάττισμα, εμπλουτίζοντας καθημερινά την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας.