Τι σημαίνει να πάσχεις απ’ τη Νόσο του Crohn;

Τι είναι η Νόσος του Crohn;

Πρόκειται για μια φλεγμονώδη νόσο του εντέρου άγνωστης αιτιολογίας, η οποία προκαλεί φλεγμονή του βλεννογόνου και αλλοιώσεις σε όλο το τοίχωμα του εντέρου, οδηγώντας σε απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές. Ονομάσθηκε έτσι προς τιμή του Νεοϋορκέζου γιατρού Burrill Crohn, ο οποίος παρουσίασε το 1932 μαζί με τους συνεργάτες του μια σειρά ασθενών με αυτήν την πάθηση.

Μπορεί να επηρεάσει οποιοδήποτε μέρος του γαστρεντερικού σωλήνα από το στόμα ως τον πρωκτό, προκαλώντας μια ευρεία ποικιλία συμπτωμάτων. Προκαλεί κυρίως κοιλιακό άλγος, διάρροια (η οποία μπορεί να είναι αιματηρή στη χειρότερη περίπτωσή του), εμετό ή απώλεια βάρους. Επιπλέον μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές εκτός του γαστρεντερικού σωλήνα, όπως εξανθήματα στο δέρμα, αρθρίτιδα, φλεγμονή στον οφθαλμό, κόπωση και έλλειψη συγκέντρωσης. Η νόσος του Crohn προκαλείται από αλληλεπιδράσεις μεταξύ περιβαλλοντικών, ανοσολογικών και βακτηριακών παραγόντων σε γενετικά ευαίσθητα άτομα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια χρόνια φλεγμονώδη διαταραχή, στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος επιτίθεται στο γαστρεντερικό σωλήνα

Από τι προκαλείται;

Παρά τα χρόνια που πέρασαν από την ανακάλυψη της νόσου, η αιτία της συνεχίζει να παραμένει άγνωστη. Πάντως, από μελέτες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι η φλεγμονή του εντέρου οφείλεται σε μία πολύπλοκη αλληλεπίδραση των γονιδίων που κληρονόμησε ο ασθενής και κάτι από το περιβάλλον. Ξένες ουσίες (αντιγόνα) από το περιβάλλον μπορεί να είναι τα αίτια της φλεγμονής, ή μπορεί να παρακινούν την άμυνα του σώματος να ξεκινήσει φλεγμονώδεις διαδικασίες που συνεχίζουν ανεξέλεγκτα. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι όταν το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ασθενή με νόσο Crohn “ανάψει”, δεν ξέρει πώς να “σβήσει” την κατάλληλη στιγμή. Σαν αποτέλεσμα, η φλεγμονή χρονίζει, αλλοιώνει το έντερο και προκαλεί τα συμπτώματα. Το σίγουρο είναι ότι δεν προκαλείται από κάποιο από τα γνωστά μικρόβια, γι’ αυτό δεν είναι μεταδοτική (κολλητική).

Ποιους προσβάλει συνήθως;

H νόσος του Crohn είναι πιο κοινή σε Ευρωπαίους με δείκτες επίπτωσης από 5 έως 12 ανά 100.000. Η νόσος είναι πιο κοινή στους λευκούς παρά σε άλλους πληθυσμούς. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία στη ζωή ενός ανθρώπου, αλλά συνήθως εμφανίζεται κατά τα 20-30 έτη. Ένα στα πέντε άτομα που νοσεί από τη νόσο Cronh είναι μέλος οικογένειας με ιστορικό της νόσου. Το κάπνισμα είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη της νόσου του Crohn, με αποτέλεσμα την πιο βαριά μορφή εκδήλωσης της νόσου και αποτελεί τη συχνότερη αιτία για χειρουργικές επεμβάσεις στους ασθενείς αυτούς. Oι περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως λοιμώξεις, έκθεση σε τοξίνες ή φάρμακα και η δίαιτα μπορούν να παίζουν ρόλο που επιτρέπει την ανάπτυξη της νόσου. Συγκεκριμένες ουσίες όπως τα NSAID και τα αντισυλληπτικά από του στόματος ενέχονται στην παθογένεια της νόσου Crohn.

Επιδημιολογία

Περίπου 50 άτομα στα 100.0000 πάσχουν από νόσο Crohn. Παρόλο που είναι λιγότερη συχνή από την ελκώδη κολίτιδα, υπάρχει η άποψη ότι συχνότητα της αυξάνεται με γρηγορότερο ρυθμό. Η νόσος είναι περισσότερο συχνή στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης και στις αστικές περιοχές, ενώ άντρες και γυναίκες προσβάλλονται το ίδιο. Μπορεί να αρχίσει σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά συνήθως εμφανίζεται σε νέους ενήλικες. Στις περισσότερες περιπτώσεις η διάγνωση γίνεται πριν την ηλικία των 30, και ένα πολύ μικρότερο ποσοστό μπορεί να παρουσιάσει τη νόσο μεταξύ 50 και 70 ετών. Παρόλα αυτά, η ασθένεια μπορεί να εμφανιστεί και σε μικρά παιδιά ή ηλικιωμένους.

Σύμφωνα με το mednutrition, περίπου 10.000 Έλληνες πάσχουν από ΙΦΕΝ. Στην χώρα μας παλιότερα επικρατούσε η αντίληψη ότι η νόσος Crohn ήταν μια σχετικά σπάνια ασθένεια, γεγονός που δεν ισχύει πλέον. Στη διάρκεια της πενταετίας 1990-1994, μόνο στο νομό Ηρακλείου διαγνώσθηκαν 37 νέοι ασθενείς, ενώ παρατηρήθηκε διπλασιασμός της συχνότητας της νόσου το 1994 σε σύγκριση με το 1990. Φαίνεται λοιπόν ότι στην Κρήτη η νόσος Crohn είναι τόσο συχνή όσο είναι και στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης και παρουσιάζει σημαντική αυξητική τάση.

Είναι επικίνδυνη;

Η νόσος του Crohn μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες μηχανικές επιπλοκές του λεπτού εντέρου, όπως η απόφραξη, τα συρίγγια και τα αποστήματα. Η απόφραξη τυπικά στενεύει τον αυλό και μπλοκάρει το πέρασμα των περιεχομένων του εντέρου. Τα συρίγγια μπορούν να αναπτυχθούν ανάμεσα στο έντερο και στην κύστη, ανάμεσα στο έντερο και στον κόλπο και ανάμεσα στο έντερο και στο δέρμα. Τα αποστήματα είναι μολυσμένα ανοιχτά τοιχώματα τα οποία βρίσκονται συνήθως στην κοιλιά ή στην περιπρωκτική περιοχή. Η νόσος του Crohn αυξάνει επίσης τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στην περιοχή της φλεγμονής. Ο προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο του παχέος εντέρου με κολονοσκόπηση είναι απαραίτητος για τους νοσούντες τουλάχιστον κάθε 8 χρόνια. Τέλος άτομα με νόσο του Crohn, είναι σε κίνδυνο υποσιτισμού λόγω μειωμένης πρόσληψης τροφής και δυσαπορρόφησή της. Προβλήματα μπορεί να εκδηλωθούν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς ορισμένα φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν βλαβερές συνέπειες για το έμβρυο και τη μητέρα.

Πότε χρειάζεται χειρουργική παρέμβαση;

Σε περίπλοκες ή προχωρημένες περιπτώσεις, η χειρουργική παρέμβαση γίνεται αναγκαία, πληροφορούμαστε στο σάιτ του καθηγητή χειρουργικής Μ. Πραματευτάκη. Σε περιπτώσεις οξέων επιπλοκών, όπως την απόφραξη του εντέρου ή την διάτρηση, μπορεί να χρειαστεί επείγουσα χειρουργική παρέμβαση. Λιγότερα επείγουσες ενδείξεις χειρουργείου είναι η δημιουργία συριγγίων (πόροι επικοινωνίας μεταξύ του εντέρου και του δέρματος, ή άλλων οργάνων), η δημιουργία αποστημάτων ή η επιμονή της νόσου παρά την φαρμακευτική θεραπεία.

Στους ασθενείς με νόσο Crohn, είναι πολύ σημαντικό η απόφαση για χειρουργείο να γίνεται την κατάλληλη στιγμή, με τον κατάλληλο τρόπο και μετά από συνεννόηση της ιατρικής ομάδας που παρακολουθεί τον ασθενή, με κύρια μέλη τον χειρουργό και τον γαστρεντερολόγο. Βιαστικά χειρουργεία ή χειρουργεία εκτός ενδείξεων μπορεί να προκαλέσουν επιπλοκές, οι οποίες στη συνέχεια επιβαρύνουν δυστυχώς τον ασθενή.

Πηγή mikropragmata.lifo.gr/