Storyteller: Ο φλεγόμενος μοναχός

Εκείνη την εποχή, η κατάσταση στο Βιετνάμ ήταν ιδιαίτερα τεταμένη λόγω της πολιτικής που εφάρμοζε ο πρόεδρος τους Ngo Dinh Diem. Αυτός, ήταν μέλος της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας και πίεζε τον λαό της χώρας να αλλάξει θρησκεία, κάνοντας ανήθικες διακρίσεις, όπως για παράδειγμα όποιος δεν ασπαζόταν τον ρωμαιοκαθολικισμό δεν έπαιρνε κυβερνητική βοήθεια ή έχανε τη δουλειά του στο δημόσιο.

Αυτό που επιδίωκε ο πρόεδρος ήταν πολύ παράλογο για κάποιους, αν σκεφτείς πως το 80 με 90 τοις εκατό της χώρας ήταν
βουδιστές! Βέβαια, υπήρχαν άλλοι λόγοι πίσω απ’ αυτό που εξηγούσε αυτή την τρέλα. Η ρωμαιοκαθολική εκκλησία, ήταν
ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης γης στην χώρα απολαμβάνοντας διάφορα προνόμια, όπως φοροαπαλλαγές, επιχειρηματικούς
διακανονισμούς αλλά και απαλλαγές από τις διάφορες απαλλοτριώσεις. Αυτός ήταν και ο λόγος που σ’ όλες τις γιορτές της χώρας κυμάτιζε η σημαία του Βατικανού!

Στις αρχές Μαΐου (1963), ο πρόεδρος έγινε ιδιαίτερα αυστηρός απέναντι τους, απαγορεύοντας τους να κρατάνε βουδιστικές σημαίες την μέρα του Βούδα (Vesak), που εκείνη την χρονιά ήταν στις 8 Μαΐου. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι βουδιστές βγήκαν στους δρόμους να διαμαρτυρηθούν αψηφώντας παντελώς τις απαγορεύσεις περί σημαίας. Δυστυχώς τα πράγματα είχαν ξεφύγει αφού οι διαδηλωτές ήρθαν αντιμέτωποι με τις κυβερνητικές δυνάμεις. Αυτοί, χωρίς κανένα ιδιαίτερο λόγο, άρχισαν να πυροβολούν το πλήθος με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 9 άνθρωποι.

Οι βουδιστές, ακόμη και μετά απ’ αυτό το τραγικό συμβάν, θέλησαν να τα βρουν με την κυβέρνηση και όχι να έρθουν σε σύγκρουση, διακηρύσσοντας ένα μανιφέστο με 5 σημεία όπου ζητούσαν θρησκευτική ισότητα μεταξύ των καθολικών και των βουδιστών, να τιμωρηθούν οι αρμόδιοι για τον θάνατο των αθώων πολιτών, να αποζημιωθούν οι οικογένειες των θυμάτων, να τεθεί ένα τέλος στις αυθαίρετες συλλήψεις και να μπορούν να κρατούν ελεύθερα τη σημαία τους όπως μπορούν και οι καθολικοί.

Ο πρόεδρος, ακόμη και σ’ αυτήν την ύστατη προσπάθεια, δεν ανταποκρίθηκε, έτσι οι μοναχοί βουδιστές αποφάσισαν να πράξουν όπως αυτοί ήξεραν. Στις 10 Ιουνίου, οι μοναχοί επικοινώνησαν με τους ανταποκριτές της Αμερικής, που βρίσκονταν στην χώρα, ενημερώνοντας πως κάτι σημαντικό θα γινόταν την επόμενη μέρα έξω από την πρεσβεία της Καμπότζης. Οι περισσότεροι δημοσιογράφοι δεν ανταποκρίθηκαν. Το θέμα με τους βουδιστές κρατούσε ήδη ένα μήνα έτσι δεν θεώρησαν πως θα ήταν σημαντική είδηση. Αυτοί που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα των μοναχών ήταν οι David Halberstam (The New York Times) και Malcolm Browne (Associated Press). Την επόμενη μέρα, περίπου 350 μοναχοί διαδήλωναν εκ νέου ενάντια στους κυβερνώντες απαιτώντας να εκπληρωθούν τα αιτήματα τους για θρησκευτική ισότητα. Και ενώ όλα κυλούσαν σαν όλες τις άλλες διαδηλώσεις, σε κάποια στιγμή το πλήθος άνοιξε και ένα αυτοκίνητο
σταμάτησε ανάμεσα τους. Αυτοί έκαναν ένα μεγάλο κύκλο γύρω από το αυτοκίνητο όπου απ’ αυτό κατέβηκαν 3 μοναχοί.

Ο ένας μοναχός κρατούσε ένα μαξιλάρι όπου το άπλωσε στην μέση του κύκλου. Ο δεύτερος, κάθισε πάνω στο μαξιλάρι
πιάνοντας την παραδοσιακή στάση των βουδιστών (lotus position). Ο τρίτος έβγαλε από το πορτ-μπαγκάζ ένα δοχείο, που περιείχε 5 γαλόνια βενζίνης και τα έλουσε πάνω στον μοναχό που καθόταν στο μαξιλάρι. Ο μοναχός, που λούστηκε με την βενζίνη, απήγγειλε τις λέξεις “Τιμή στον Βούδα” (Nam mô A Di Đà Phat) και με τα σπίρτα που είχε στα χέρια του αυτοπυρπολήθηκε.

Ο κόσμος που παρακολουθούσε την σκηνή πανικοβλήθηκε. Άλλοι άρχισαν να φωνάζουν ενώ πολλοί ήταν αυτοί που τράπηκαν σε φυγή. Μέσα στον απόλυτο πανικό ένα μοναχός φώναξε με το μικρόφωνο “Ένας βουδιστής ιερέας πυρπολήθηκε με φωτιά. Ένας βουδιστής ιερέας μαρτυρά.”

Οι πυροσβέστες που βρίσκονταν κοντά στο πλήθος προσπάθησαν να σώσουν τον μοναχό, να μην καεί ζωντανός, αλλά
οι μοναχοί δεν τους άφησαν. Είχαν καθίσει μπροστά από τους τροχούς του πυροσβεστικού οχήματος αποτρέποντας τους να μετακινηθούν. Ο μοναχός καιγόταν για περισσότερο από 10 λεπτά χωρίς να κινηθεί, χωρίς να πει τίποτα. Όταν η φωτιά έσβησε, οι μοναχοί του κάλυψαν το σώμα με μια κίτρινη ρόμπα, τον έβαλαν σε ένα ξύλινο φέρετρο και τον μετέφεραν σε μια παγόδα.

Ο δημοσιογράφος Malcolm Browne απαθανάτισε τον μοναχό που αυτοπυρπολήθηκε έτσι σε λίγες ώρες το τραγικό συμβάν ταξίδεψε σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις. Πλέον, το πρόβλημα του Βιετνάμ ήταν διεθνές.

Ο πρόεδρος προσπάθησε να κρύψει ό,τι μπορούσε απ’ αυτό το γεγονός έτσι έκανε έφοδο στην παγόδα για να κλέψει το σώμα του μοναχού. Οι μοναχοί πρόλαβαν και αποτέφρωσαν το σώμα του Thich Quang Duc, όπως ονομαζόταν ο μοναχός, πριν οι αστυνομικές δυνάμεις κάνουν έφοδο και συλλάβουν 36 μοναχούς. Οι αστυνομικοί έψαξαν να βρουν τις στάχτες του Thich Quang Duc όμως δεν τα κατάφεραν διότι 2 μοναχοί κατάφεραν και τις πήραν πριν κάνουν την έφοδο. Δυστυχώς
για το νεκρό, κατάφεραν να πάρουν την καρδιά του η οποία έμεινε άθικτη από τις φλόγες.

Μετά και τα τελευταία γεγονότα ο πρόεδρος δέχθηκε ιδιαίτερη πίεση από την Αμερική, να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις
των βουδιστών αλλά δεν έκανε τίποτα. Το αυτί του δεν ίδρωσε καθόλου. Πίστεψε πως η κρίση θα περνούσε γρήγορα.
Στο επόμενο διάστημα ακόμη 5 μοναχοί αυτοπυρπολήθηκαν πριν γίνει πραξικόπημα την 1η Νοεμβρίου του ίδιου έτος.

Πολύ λίγοι ήταν εκείνοι που αντιστάθηκαν στο πραξικόπημα αφού κανείς πλέον δεν υποστήριζε τον πρόεδρο που προσπάθησε να ξεφύγει από ένα υπόγειο πέρασμα, κρυμμένο σε μια καθολική εκκλησία. Βρέθηκε την επόμενη μέρα δολοφονημένος από τον ίδιο τον λαό του.