Το αξιόλογο έργο του Αντώνη Ζορπά – Της Σκεύης Κυριάκου
Συναντώντας τον κύριο Ζορπά αντιλαμβάνεσαι εξαρχής ότι πρόκειται για μια πολύπλευρη προσωπικότητα με ενδιαφέροντα που άπτονται πέραν των προκαθορισμένων ορίων του ακαδημαϊκού του έργου. Γεννήθηκε στην Αμμόχωστο, όμως μεγάλωσε στο Παραλίμνι.
Αφού αποφοίτησε από το Λύκειο Παραλιμνίου τη χρονιά 1987-1988 και ολοκλήρωσε τη στρατιωτική του θητεία ακολούθησε το όνειρό του. Φοίτησε ως Χημικός Μηχανικός στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο από όπου στη συνέχεια αναγορεύτηκε σε Διδάκτορα.
Χαρακτηριστικά στη συζήτηση μας ανέφερε ότι παρόλο που είναι ένα επάγγελμα αρκετά ευρύ, και σχετικά άγνωστο στην Κύπρο, ήταν πάντα σίγουρος ότι αυτό ακριβώς ήθελε να ακολουθήσει αφού είναι ιδιαίτερα μαγευτικό. Η έδρα του για πολλά χρόνια υπήρξε η Αθήνα (μακράν αγαπημένη πόλη) και ασχολείτο με διάφορα ευρωπαϊκά προγράμματα, εφαρμοσμένη έρευνα, σύμβουλος σε πολυεθνικές εταιρείες εντός και εκτός Κύπρου.
Το 2002 πήρε μια συνειδητή απόφαση με τη σύζυγό του, να μετακομίσουν την Κύπρο, θέλοντας να παρέχουν στα παιδιά τους καλύτερη ποιότητα ζωής. Δημιούργησε μια Εταιρεία Συμβούλων Μηχανικών, η οποία στην πραγματικότητα ήταν μια μικρογραφία των κατευθύνσεων της Χημικής Μηχανική και Μηχανικής Περιβάλλοντος και μέχρι σήμερα διατηρεί με τους συνεργάτες του άρρηκτες επαγγελματικές σχέσεις διατηρώντας πολύχρονη και καθόλα επιτυχημένη συνεργασία.
Tον Ιανουάριο του 2016 εντάχθηκε στο μόνιμο ακαδημαϊκό προσωπικό του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου και συγκεκριμένα στη Διαχείριση και Προστασία Περιβάλλοντος. Είναι Επίκουρος Καθηγητής και επικεφαλής του Εργαστηρίου Χημικής Μηχανικής και Μηχανικής Αειφόρας. Ως προσωπικό στόχο τον οποίο έθεσε και εφάρμοσε με απόλυτη επιτυχία ήταν η σύνδεση της Ακαδημαϊκής Κοινότητας με την Βιομηχανίας και την Κοινωνία των Πολιτών. Έχει εκδώσει 3 Επιστημονικά βιβλία (στον τομέα της Χημικής Μηχανικής, Μηχανικής Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης) και άλλα 2 είναι σε πορεία έκδοσης από διεθνής εκδοτικούς οίκους όπως η NovaScience Publisher, Bentham Science Publisher, Elsevier και έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 400 κεφάλαια σε επιστημονικές εκδόσεις και επιστημονικά άρθρα σε έγκριτα περιοδικά και παγκόσμια συνέδρια.
Ο διαδικτυακός χώρος Research Gate (με περισσότερα από 15 εκατομμύρια μέλη σε όλο των Κόσμο) ο οποίος αξιολογά το επιστημονικό έργο των Ακαδημαϊκών και των Ερευνητών κατατάσσει το Επιστημονικό του Προφίλ ανάμεσα στο 3% των μελών της με τον υψηλότερο δείκτη. Διετέλεσε Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιστημόνων και Μηχανικών Περιβάλλοντος Κύπρου την περίοδο 2013- 2019 (και αντιπρόεδρος από το 2007-2013) και είναι μέλος της Επιτροπής Ειδικότητας του Συνδέσμου Χημικών Μηχανικών στο ΕΤΕΚ.
Η διάχυση της γνώσης
Έχει αναπτύξει πληθώρα συνεργασιών με ακαδημαϊκά ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα σε όλη σχεδόν την επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει διδάξει σε διάφορα Πανεπιστήμια ως μέλος ακαδημαϊκού προσωπικού και επισκέπτης Καθηγητής στο γνωστικό του αντικείμενο. Ανάμεσα σε αυτά το Πανεπιστήμιο Université de Haute-Alsace Institut de Sciences des Matériaux στην Μιλούζ της Γαλλίας, όλα σχεδόν τα Πανεπιστήμια της Ελλάδας, το Πανεπιστήμιο Miguel Hernandez de Elche (Alicante) στην Ισπανία και στο οποίο είναι Co-Director του Προγράμματος Διδακτορικών Σπουδών με κατεύθυνση την Αειφόρο Ανάπτυξη.
Τα πεδία έρευνας του περιλαμβάνουν θέματα Στρατηγικών Σχεδιασμών Ανάπτυξης, Προγράμματα Μηδενικής Παραγωγής Αποβλήτων, Κυκλική Οικονομία, Βιο Οικονομία, Μεταβολισμό Πόλεων, Επεξεργασίας Αποβλήτων και Χημικές Διεργασίες, ο σχεδιασμός προϊόντων και υπηρεσιών φιλικά προς το περιβάλλον και θέματα Ανάλυσης Κύκλου Ζωής.
Ο Δρ. Ζορπάς παρουσιάζεται και με ένα αξιόλογο επικουρικό έργο, αφού έχει αναλάβει πληθώρα προπτυχιακών, μεταπτυχιακών και διδακτορικών φοιτητών στο να ολοκληρώσουν τις έρευνες τους σε διάφορα θέματα καθώς επίσης και φοιτητές για εκπόνηση πρακτικής εργασίας. Η γνώση σύμφωνα με τον κύριο Ζορπά πρέπει να διαχέεται και ο ίδιος είναι υπέρμαχος της μεταλαμπάδευσής.
Κατέχει διαπιστεύσεις σε θέματα Περιβαλλοντικής Διαχείριση (ISO 14001/ EMAS), Ασφάλειας και Υγείας, Διασφάλισης ποιότητας (ISO9001), Βιομηχανικού Σχεδιασμού, Έρευνας και Τεχνολογίας, κλπ.
Είναι σήμερα Στρατηγικός Σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής EURASHE για την εφαρμογή της Συνθήκης της Μπολόνιας στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της ΕΕ και Επιστημονικός Συνεργάτης του Τομέα Γενικής Έρευνας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (καθορίζοντας με τις γνώσεις του τα επόμενα ερευνητικά πεδία της νέας γενιάς) και για τον λόγο αυτό ταξιδεύει πολύ συχνά στις Βρυξέλλες. Παράλληλα, είναι μέλος της Τεχνικής Επιτροπής Περιβάλλοντος προσφέροντας τις Υπηρεσίες του στην Κυπριακή Δημοκρατία κτίζοντας Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης Χαμηλής Πολιτικής με την Ομάδα των Τουρκοκυπρίων ενώ Συμβάλει με τις Γνώσεις του ως Σύμβουλος του Γραφείο της Επιτρόπου Περιβάλλοντος. Είναι επίσης μέλος της Συγκλήτου του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου. Είναι αδιαμφισβήτητα άνθρωπος πολυπράγμων και αεικίνητος.
Το πιο δύσκολο κομμάτι για τον ίδιο είναι η εξισορρόπηση της οικογένειας και της καριέρας. Παρά το βεβαρυμμένο επαγγελματικό του πρόγραμμα κινείται πάντα σε αυστηρά χρονοδιαγράμματα, έτσι ώστε να διασφαλίζει ποιοτικό χρόνο με την οικογένειά του. Όπως ο ίδιος μας είπε έμαθε να δουλεύει με το «ΕΜΕΙΣ» και όχι με το «ΕΓΩ» και για αυτόν η έννοια του χρόνου έχει ιδιαίτερη σημασία και αξία.
Καλλιτεχνικές ανησυχίες
Στον ελεύθερο του χρόνο ασχολείται με την αντισφαίριση, τη γυμναστική (υπήρξε αθλητής του ΓΣΕ), τη μαγειρική και τη φωτογραφία. Πριν δύο χρόνια πραγμάτωσε τη δική του φωτογραφική έκθεση με τίτλο «άποψις» στο Μουσείο Θάλασσα, παραθέτοντας κυρίως την οπτική γωνία από την οποία βλέπει κανείς τα πράγματα. Ο ίδιος τόλμησε να καινοτομήσει και να παρουσιάσει κάτι εντελώς ρηξικέλευθο. Μέσα από τις φωτογραφίες του στήνει μια ιστορία με την οποία ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να συνομιλήσει και να ανακαλύψει τα δικά του συναισθήματα. Η επόμενη φωτογραφική έκθεση του ακολουθεί το 2020 με τίτλο «j’aime la vie» (Αγαπώ τη Ζώη) και περιμένουμε να μας εκπλήξει. Λατρεύει το διάβασμα, το Θέατρο, ακούει όλα τα είδη μουσικής και λατρεύει τον παραδοσιακό χορό (υπήρξε μέλος για πολλά χρόνια του Χορευτικού του Δήμου Παραλιμνίου).
Αλλαγή νοοτροπίας
Σύμφωνα με τον κύριο Ζορπά αν μπορούσε να αλλάξει κάτι στην καθημερινότητα του, αυτό θα ήταν η νοοτροπία των ανθρώπων. Θεωρεί ως μεγαλύτερο πρόβλημα της νέας γενιάς το γεγονός ότι δεν αφιερώνουν ποιοτικό χρόνο να μάθουν και να ασχοληθούν με κάτι (συνειδητά) παραμένοντας πολλές φορές παθητικοί θεατές. Πιστεύει όμως στη νέα γενιά η οποία μπορεί αν θέλει να αλλάξει τον ρου της ιστορίας. Πιστεύει ότι η μεγαλύτερη αυταπάτη της νέας γενιάς είναι ότι ζει σε μια χωρά που σχεδόν δεν παράγει τίποτα. Ως ομάδα προσπαθούν να αλλάξουν πράγματα όμως σύμφωνα με τον συνομιλητή μου οι ριζικές τομές έρχονται μόνο μέσα από την αναθεώρηση πεπαλαιωμένων αντιλήψεων και την αλλαγή νοοτροπίας. Ο καθένας μπορεί να βάλει το λιθαράκι του και υποστηρίζει ότι αυτοί που δεν μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο σκέψης τους ουσιαστικά δεν μπορούν να αλλάξουν τίποτα.
«Η Ιθάκη δεν είναι αυτοσκοπός»
Ο ίδιος αισθάνεται πλήρης και ευτυχής (περήφανος για όσα του προσέφεραν οι γονείς το σε αυτόν και στον αδελφό του), όμως δεν εφησυχάζετε ποτέ. Επιθυμεί όσο τίποτα άλλο να βελτιώνεται και να μαθαίνει. Όπως εμφατικά αναφέρει: «Τον συναρπάζει το ταξίδι και όχι τόσο ο ίδιος ο προορισμός». Αρωγός στη εξελικτική αυτή πορεία είναι πάντα η σύζυγός του, η οποία με τον δυναμισμό της τον στηρίζει.
Η οικογένεια είναι για τον ίδιο θεμελιώδης και για τα δύο παιδιά του έχει πολύ συγκεκριμένη φιλοσοφία: Προωθεί την ελεύθερη σκέψη και την ελεύθερη βούληση αναπτύσσοντας σε αυτούς την κριτική σκέψη και κριτική γνώση. Σκοπός του υπήρξε πάντοτε να είναι αυτόφωτα, όπως άλλωστε είναι και ο ίδιος. Είναι ένας απόλυτα θετικός άνθρωπος, ο οποίος δράττεται της κάθε ευκαιρίας που παρουσιάζεται μπροστά του και βλέπει την κάθε μέρα ως μια ευκαιρία για εξέλιξη. Η ζωή κάνει κάθε μέρα πρεμιέρα και δεν πρέπει να την χάνουμε όπως μας δήλωσε. Παραμένει ενεργός και ανοικτός σε νέες προκλήσεις και αυτό είναι που τον κάνει να ξεχωρίζει.
