Όλα κυλάνε υπέροχα καθώς εμείς συνεχίζουμε να τρώμε τον πλανήτη – Από τον Ζανέττο Λουκά
Τρώμε με κατεύθυνση τον δρόμο προς την εξαφάνιση μας
Όλοι θέλουμε να κάνουμε τον κόσμο ένα καλύτερο μέρος. Αλλά τι δύναμη έχει στην πραγματικότητα ένα άτομο; Είναι πραγματικά δυνατό να σταματήσει η αποψίλωση των δασών στον Αμαζόνιο; Ή να βοηθήσει να μην λιώσουν οι πολικοί πάγοι; Ή να σώσει τις τίγρεις και τους ουρακοτάγκους από την εξαφάνιση; Με λίγα λόγια, ναι! Και δεν είναι τόσο δύσκολο όσο νομίζετε. Μπορούμε να ξεκινήσουμε επιλέγοντας με σύνεση το φαγητό που βάζουμε στο πιάτο μας. Στην πραγματικότητα, αυτή μπορεί να είναι η πιο ισχυρή ενέργεια που μπορεί να κάνει ο καθένας μας για να κάνει τον κόσμο καλύτερο. Και φυσικά μπορούμε να ξεκινήσουμε από σήμερα.
Πώς ακριβώς συνδέονται τα τρόφιμα με την αποψίλωση των δασών, την κλιματική αλλαγή και την άγρια ζωή; Πολλές μελέτες, έχουν δείξει ότι ο τρόπος με τον οποίο παράγουμε και καταναλώνουμε τρόφιμα είναι ένας από τους μεγαλύτερους παράγοντες για την επιδείνωση της υγείας του πλανήτη μας. Ωστόσο, υπάρχουν καλά νέα. Tα κύρια συμπεράσματα από αυτόν τον αυξανόμενο όγκο έρευνας είναι ότι:
1) Έχουμε ακόμα χρόνο να αντιστρέψουμε την πορεία και να αποκαταστήσουμε τη φύση.
2) Υπάρχουν σήμερα διαθέσιμες λύσεις win-win που είναι καλές για τους ανθρώπους και τον πλανήτη.
3) Το τι τρώμε έχει σημασία.
Στην πραγματικότητα, το τι τρώμε έχει μεγάλη σημασία. Οι διατροφές μας έχουν προκαλέσει το 70% της απώλειας βιοποικιλότητας στη γη και το 50% στο νερό, ενώ ευθύνονται για περίπου το 25% όλων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και έχουν προκαλέσει το 80% της παγκόσμιας αποψίλωσης των δασών. Οι διατροφικές μας επιλογές δεν βλάπτουν μόνο τον πλανήτη, αλλά βλάπτουν και την υγεία μας. Οι ανθυγιεινές δίαιτες αποτελούν πλέον μεγαλύτερο κίνδυνο νοσηρότητας και θνησιμότητας από το μη ασφαλές σεξ και τη χρήση αλκοόλ, ναρκωτικών και καπνού μαζί.
Μερικοί άνθρωποι μπορεί να υποστηρίξουν ότι οι προειδοποιήσεις για τις επιπτώσεις της καταστροφής της φύσης είναι ανησυχητικές: ο ανθρώπινος πληθυσμός δεν ήταν ποτέ πιο υγιής και τα τρόφιμα δεν ήταν ποτέ πιο άφθονα, το ανθρώπινο είδος ανέκαθεν προχωρούσε χρησιμοποιώντας τους φυσικούς πόρους και στην πραγματικότητα ήταν θετικό και απαραίτητο για να ευδοκιμήσει το είδος μας. Αλλά αυτό το επιχείρημα είναι εγγενώς εσφαλμένο. Παρόλο που οι αγροτικές επαναστάσεις του παρελθόντος μας επέτρεψαν να ταΐσουμε περισσότερους ανθρώπους, και τα ραγδαία κέρδη παραγωγικότητας μετά την «πράσινη επανάσταση» έχουν ωθήσει βελτιώσεις στην ανθρώπινη υγεία, αυτά τα κέρδη έχουν αποβεί σε βάρος του περιβάλλοντος. Η τρέχουσα παγκόσμια παραγωγή τροφίμων εξαρτάται από πρακτικές που ξεπερνούν τα πλανητικά όρια, οδηγώντας μας σε επικίνδυνα εδάφη και σε ένα αβέβαιο μέλλον. Μέχρι στιγμής, η αυξημένη παραγωγικότητα των τροφίμων μπόρεσε να μείνει μπροστά από τις επιπτώσεις ενός επιδεινούμενου περιβάλλοντος, αλλά αυτή η χρονική υστέρηση έχει κρύψει τα υποκείμενα συμπτώματα ενός πλανήτη σε κρίση και μας ξεγέλασε να πιστεύουμε ότι η εκμετάλλευση των πόρων της Γης είναι αδικαιολόγητη.
Αλλά, αν τα στοιχεία δείχνουν ξεκάθαρα ότι μπορούμε να αποκαταστήσουμε τον πλανήτη και να τροφοδοτήσουμε την ανθρωπότητα, τότε γιατί δεν το κάνουμε; Τρία εμπόδια έχουν εμποδίσει τη δράση μέχρι σήμερα. Πρώτον, η επιστήμη έχει προχωρήσει αρκετά πρόσφατα ώστε να κατανοήσουμε πλήρως τον παγκόσμιο αντίκτυπο του συστήματος τροφίμων.
∆εύτερον, το πρόβλημα δεν έχει ακόμη αναλυθεί με επαρκείς λεπτομέρειες ώστε μεμονωμένες χώρες να κατανοήσουν το κομμάτι τους στο παγκόσμιο παζλ της κατασκευής ενός συστήματος τροφίμων που τροφοδοτεί την ανθρωπότητα χωρίς να καταστρέφει τον πλανήτη. Τρίτον, η ανθρωπότητα δεν χρειάστηκε ποτέ πριν να αλλάξει το σύστημα τροφίμων τόσο ριζικά σε αυτήν την κλίμακα ή ταχύτητα. Ο τεράστιος όγκος του προβλήματος μπορεί να παγώσει τα άτομα και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και να τους εμποδίσει να αναλάβουν δράση.
Με τις νέες μελέτες, ελπίζουμε να βοηθήσουμε στην άρση αυτών των τριών φραγμών, ώστε να αναληφθεί δράση επί τόπου. Η εργασία μας αξιολογεί πώς διάφορα διατροφικά πρότυπα θα μπορούσαν να επηρεάσουν τόσο το περιβάλλον όσο και την ανθρώπινη υγεία σε σχεδόν 150 χώρες σε όλο τον κόσμο. Αυτό που διαπιστώσαμε ήταν ότι οι διατροφικές αλλαγές θα επηρεάσουν διαφορετικά τις χώρες. Ορισμένες χώρες θα χρειαστεί να μειώσουν την κατανάλωση τροφίμων ζωικής προέλευσης, ενώ άλλες μπορεί να χρειαστεί να τις αυξήσουν. Ορισμένες χώρες μπορεί να δουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου να μειώνονται, ενώ άλλες μπορεί να τις δουν να αυξάνονται. Ορισμένες χώρες θα χρειαστεί να αλλάξουν ριζικά τις τρέχουσες δίαιτες, ενώ άλλες ίσως χρειαστεί να εργαστούν για να διατηρήσουν τα παραδοσιακά διατροφικά πρότυπα και να αντισταθούν στη μετάβαση σε μια πιο δυτική διατροφή. Όλες οι χώρες, ωστόσο, θα πρέπει να αυξήσουν τη φιλοδοξία των Εθνικών τους ∆ιατροφικών Κατευθυντήριων Γραμμών και να ενσωματώσουν τις διατροφικές αλλαγές σε άλλα πλαίσια πολιτικής.
