Πόσο εύκολο είναι να αφαιρέσεις μια ζωή; – Της Ελένης Σεργίου
Έρευνες έδειξαν ότι όλοι μας έχουμε το στοιχείο του δολοφόνου μέσα μας. Αναρωτιέμαι όμως. Την ώρα που γίνεται αυτή η αποτρόπαια πράξη τι συμβαίνει στο ανθρώπινο μυαλό; Τι είναι αυτό που το θολώνει και φτάνει σε αυτό το σημείο. Πρόσφατα ένας «κύριος» έσπρωξε χωρίς κανένα δισταγμό έναν συνάνθρωπο του στη θάλασσα. Όχι μια, ούτε δυο αλλά πέντε φορές μέχρι να τον δει να χάνεται από τα μάτια του. Το τραγικό όμως δεν είναι αυτό. Το τραγικό είναι πως παρών στο συγκεκριμένο συμβάν υπήρχαν κι αλλά άτομα που δεν έκαναν τίποτα για να τον αποτρέψουν. Ποιοι είστε εσείς κύριοι που αποφασίζετε ποιος ζει και ποιος πεθαίνει; Ποιος σας έχει δώσει αυτό το δικαίωμα για να ενεργείτε με αυτό το τρόπο;
Λίγες ημέρες μετά, άντρας αστυνομικός πυροβόλησε και σκότωσε την εν διαστάσει σύζυγο του και ακολούθως αυτοκτόνησε.
Μέσα σε μια εβδομάδα δύο πράξεις μίσους και απανθρωπιάς. Διαφορετικές περιστάσεις βέβαια αλλά με το ίδιο αποτέλεσμα, την αφαίρεση δυο ανθρώπινων ζωών.
Δεν μπορούμε να συγκρίνουμε αυτές τις πράξεις. Γιατί πες η πρώτη ήταν εν βρασμώ ψυχής, λίγο η κούραση της δουλειάς, λίγο η αφέλεια για το τι θα μπορούσε να ακολουθήσει, χωρίς καμία δικαιολογία βέβαια και ελαφρυντικό για το ότι συνέβη. Η δεύτερη πράξη όμως ήταν προμελετημένη, ένας άντρας σχεδίασε το πως θα σκοτώσει την σύζυγό του και μετά αυτοκτόνησε, προφανώς και θα μελετούσε μέρες αυτό το σενάριο.
Σκανδιναβική μελέτη συσχετίζει την εγκληματικότητα με τα γονίδιά πέρα από τις κοινωνικές, οικονομικές, ψυχολογικές και άλλες παραμέτρους. Συγκεκριμένα η μελέτη βρήκε ότι αυτοί οι πιο βίαιοι εγκληματίες διαθέτουν την μετάλλαξη του γονιδίου ΜΑΟΑ, το οποίο ρυθμίζει τα επίπεδα των νευροδιαβιβαστών που εμπλέκονται στον έλεγχο των παρορμήσεων. Έλλειψη του γονιδίου MAOA σημαίνει και προδιάθεση για βία.
Ένα δεύτερο γονίδιο, το CDH13, έχει ήδη συνδεθεί με την έντονα παρορμητική συμπεριφορά και τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ). Βρέθηκε επίσης σε μεγαλύτερο ποσοστό στα άτομα που είχαν καταδικαστεί για βίαια εγκλήματα. Βέβαια η έρευνα έδειξε ότι το 40% των ανθρώπων που έχουν αυτά τα γονίδιά δεν έχουν γίνει βίαιοι εγκληματίες και άλλοι άνθρωποι που δεν έχουν κανένα από αυτά τα γονίδιά ανήκουν στην ομάδα των πολύ βίαιων φυλακισμένων εγκληματιών.
Και κάπου εδώ αναρωτιέμαι και πάλι. Τι συμβαίνει στο ανθρώπινο μυαλό εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή; Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν έναν άνθρωπο σε αυτές τις πράξεις, όμως υπάρχουν κι άλλοι τόσοι παράγοντες που μπορούν να τις αποτρέψουν.
Θεωρώ ότι ως κοινωνία, ως ανθρωπότητα καταστρεφόμαστε. Χρειαζόμαστε ανασυγκρότηση. Σιγά σιγά χάνουμε την σημασία της λέξης άνθρωπος, χάνουμε την ουσία της ζωής, το λόγο της ύπαρξής μας. Όλοι ανεξαιρέτως λίγο πολύ έχουμε τα προβλήματά μας, τα ψυχολογικά μας. Και αυτός που θα σας πει πως τα έχει όλα υπό έλεγχο και είναι μια χαρά, ψεύδεται. Δουλειά, ρουτίνα, υποχρεώσεις, απογοητεύσεις, αποτυχίες, όλα αυτά προκαλούν έντονο άγχος στην καθημερινότητά μας. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα βγούμε όλοι έξω και θα ξεκινήσουμε να σκοτώνουμε ο ένας τον άλλο. Δεν υπάρχει τίποτα ποιο πολύτιμο από την ανθρώπινη ζωή και κανείς, μα κανείς δεν έχει το δικαίωμα να την αφαιρεί. Η απάντηση πιστεύω πως είναι η αγάπη. Κλεινόμαστε στον εαυτό μας και αρνούμαστε να λάβουμε βοήθεια. Γεμίζουμε το μυαλό μας με σκέψεις πολλές φορές άσχημες και στο τέλος καταλήγουμε να θολώνουμε και να μην ξέρουμε τι μας γίνεται. Πόσο ωραίο θα ήταν αν είχαμε περισσότερη ενσυναίσθηση; Αν μοιραζόμαστε τους προβληματισμούς μας με τους γύρω μας, με ανθρώπους που είναι δίπλα μας και ξέρουμε ότι μας αγαπάνε;
Ίσως η σημασία της αγάπης να ξεχάστηκε. Όλοι μας δίνουμε αξία στην ύλη και καταλήγουμε να εθελοτυφλούμε. Και δυστυχώς αυτή τη στάση την περνάμε και στα παιδιά, που το μόνο που έχει σημασία γι’ αυτά είναι η τρυφερότητα και η κατανόηση. Ας αρχίσουμε να δίνουμε περισσότερη έμφαση στα σχολεία για την αξία της αγάπης και της ενσυναίσθησης. Άλλωστε ένα παιδί που κατακλύζεται από κατανόηση και αγάπη, μετέπειτα θα βρει το δρόμο του. Θα μπορεί να αποφασίσει αν θέλει να γίνει επιστήμονας, καλλιτέχνης κ.λπ. Φτάνει να ξέρει ότι τον κατανοούν και τον σέβονται οι γύρω του. Με αυτό το τρόπο μπορεί και να αποτρέψουμε βίαιες συμπεριφορές στην ενηλικίωση τους. Ας «αγκαλιάσουμε» λοιπόν αυτή τη προσέγγιση μιας και το ευγενέστερο από όλα τα συναισθήματα είναι η αγάπη.