Απειλές του τουριστικού μας προϊόντος – Μέρος Α
Τη στιγμή που η Βαρκελώνη, από τον Ιούλιο του 2022, εφαρμόζει αυστηρές στρατηγικές για καθολική απαγόρευση του καπνίσματος στις παραλίες της, η Κύπρος ακόμα σφυρά αδιαφορία. Στην Ελλάδα τέτοιες πολιτικές έχουν εφαρμοστεί σε διάφορες παραλίες. Δεν καπνίζω, αλλά δεν είμαι αντικαπνιστής.
Του Αντώνη Ζορπά
«Κανεί σιόρ, εκάμετε μας τα ούλα» θα πει κάποιος αγανακτισμένος φανατικός καπνιστής, ο οποίος τραβά την ομπρέλα του με τις καρεκλούδες του και τα τοποθετεί σχεδόν μέσα στη θάλασσά για να δροσίζονται τα πόδια του, έχοντας την παγωνιέρα δίπλα με την παγωμένη μπύρα ή τον παγωμένο καφέ. Και επειδή πολλοί τα συνοδεύουν με τσιγάρο, μόλις αυτό τελειώσει, μιας και είναι πρώτο τραπέζι πίστα απλά το πετά στη θάλασσά (διότι, λέει, θα το πάρει το νερό μέσα ή ο αέρας) ή τα φυτεύει στην άμμο μαζί με τα καλαμάκια, το αλουμινόχαρτο του σάντουιτς που έφερε από το σπίτι, το πώμα από το πλαστικό μπουκάλι και πολλά άλλα, περιμένοντας υπομονετικά, μέχρι την επόμενη φορά που θα επισκεφθεί το ίδιο σημείο, να δει ένα δέντρο να μεγαλώνει και να καρποφορεί με πλαστικά, τσιγάρα, περιτυλίγματα με πατατάκια και ότι άλλο έχει αφήσει αυτός ή ο προηγούμενος. Παράλληλα, του φταίει και η τοπική αυτοδιοίκηση (θα έρθω μετά σε αυτούς, όχι ότι είναι άμοιροι ευθυνών) διότι «ρε κουμπάρε, επήαμεν σε τζιείνη τη θάλασσα που μας είπες τζαι ήταν κτυτζιών, γεμάτη ποτσίαρα τζαι πλαστικά. Ματουντο Δημαρχείο εν καθαρίζει σιόρ;»
Τώρα λογικά, θα αναρωτηθεί κάποιος: καλά μα γιατί απειλείτε το τουριστικό μας προϊόν; Διότι η κοινωνία μας δεν έχει περιβαλλοντική συνείδηση. Το σχολείο (πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο) δεν εφαρμόζει ουσιαστικά προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης (άσχετα εάν καμαρώνουμε ότι κερδίζουμε περιβαλλοντικά βραβεία στην Κύπρο). Αφού τα κερδίζουμε, τότε γιατί τα παιδία μας ρυπαίνουν; (ερώτηση προς τους αρμόδιους πολιτικούς προϊστάμενους των Υπουργείων Παιδείας και Περιβάλλοντος). Γιατί είμαστε ανάμεσα στις πρώτες χώρες με υψηλό δείκτης παραγωγής αποβλήτων ανά άτομο; (Έλα μου ντε). Οι επιχειρήσεις που γειτνιάζουν με τη θάλασσά πουλούν τα πάντα σε πλαστικό, τα οποία ο πελάτης μεταφέρει στην παραλία, άσχετα εάν η ευρωπαϊκή οδηγία 2019/904 απαγορεύει τη χρήση των πλαστικών μίας χρήσης. Η τοπική αυτοδιοίκηση (και
εδώ είναι που έχει την ευθύνη) δεν εφαρμόζει καθολικές πρακτικές απαγόρευσης του καπνίσματος (θα μου πει κάποιος ότι είναι ανοικτός χώρος. Ναι, αλλά και στην Βαρκελώνη οι παραλίες είναι ανοικτές), δεν απαγορεύει το πλαστικό στην παραλία και στις επιχειρήσεις (αυτό θέλει κότσια, θάρρος και ένα στρατηγικό σχεδιασμό με όραμα για τις επόμενες γενιές). Δεν έχει ικανοποιητικό αριθμό κάδων, που να καλύπτει την πυκνότητα του πληθυσμού που επισκέπτεται την παραλία, μένοντας καθηλωμένη στο παραδοσιακό μοντέλο «αδειάζω τον κάδο όταν αυτός γεμίσει και την επόμενη ημέρα», ενώ θα μπορούσε να είχε αυτόματους έξυπνους υπόγειους κάδους με σένσορες και οι οποίοι θα έστελναν σήμα σε μία υπηρεσία κεντρικά μόλις αυτός φθάσει σε πληρότητα 75% της χωρητικότητας του, να έρχεται συνεργείο να τους αδειάζει. Θα μπορούσαν όλες οι ομπρέλες να είχαν εφοδιασμένα σταχτοδοχεία (τουλάχιστον οι ευσυνείδητοι θα τα χρησιμοποιούσαν). Παράλληλα, απουσιάζει η ουσιαστική δημοτική αστυνόμευση σε όποιον ρυπάνει και με απλά λόγια ζούμε με την ατιμωρησία μας. Έρευνες έδειξαν ότι σε όλη τη Μεσόγειο η συγκέντρωση πλαστικών και μικροπλαστικών στις θάλασσες ολοένα και αυξάνετε, τόσο εντός του θαλάσσιου περιβάλλοντος όσο και στις παραλίες. Παράλληλα, έρευνες έδειξαν ότι τα μικροπλαστικά καταλήγουν στην τροφική αλυσίδα, απειλώντας τόσο την ανθρώπινη υγεία όσο και το περιβάλλον.
Ένα ολοκληρωμένο μοντέλο θα περιλάμβανε, ανάμεσα σε άλλα, την παροχή κινήτρων στις επιχειρήσεις που είναι στην πρώτη γραμμή, όπως να μη χρησιμοποιούν πλαστικά μίας χρήσης, εφαρμογή συστήματος περιβαλλοντικής προστασίας στις παραλίες (εδώ να αναφερθώ στο Costa Nostrum, ένα πρότυπο αειφόρων παραλίων που εφαρμόζει η Κρήτη και περιλαμβάνει τρόπους και πρακτικές προστασίας τους, που έχει και διεθνή αναγνώριση), προώθηση και πιστοποίηση όλων των επιχειρήσεων, με συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης, ενημερωτικές πινακίδες σε διάφορα σημεία που ενημερώνουν και εκπαιδεύουν τον επισκέπτη για τα οφέλη που θα έχει, εάν διατηρεί καθαρό τον περιβάλλοντα χώρο, σχεδιασμός έξυπνων εφαρμογών και διαφημιστικής καμπάνιας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με θέματα προστασίας των παραλιών, έξυπνοι χάρτες, που μέσω εφαρμογής θα ενημερώνουν τον χρήστη για τα σημεία όπου υπάρχουν κάδοι και παράλληλα θα τον ενημερώνουν να μην αφήνει τίποτα πίσω στις παραλίες, αύξηση των κάδων και τις χωρητικότητας τους, σχεδιασμός και εγκατάσταση έξυπνων υπόγειων κάδων, ενημερωτικές δράσεις μέσω εκδηλώσεων πάνω στις παραλίες όπου θα ενημέρωναν τον επισκέπτη σε θέματα προστασίας των παραλίων και των θαλασσών και πολλά άλλα τα οποία δεν στοιχίζουν. Απλά όραμα και όρεξη χρειάζεται.
Τώρα, γιατί απειλείται το τουριστικό μας προϊόν είναι απλό και όχι σύνθετο. Διότι αναδεικνύονται κάθε μέρα νέοι τουριστικοί προορισμοί που προωθούνται ως πράσινοι προορισμοί. Σε πόσους θα άρεσε να κολυμπάνε σε παραλίες που να έχουν σκουπίδια ή μικροσκουπίδια; Ποιος θέλει να κάνει διακοπές σε παραλίες που γεμίζουν από μικρο-πλαστικά, τόσο μέσα στη θάλασσα όσο και έξω, πάνω στην άμμο; Πόσες φορές εσείς οι ίδιοι
που θα διαβάσετε αυτό το άρθρο, είδατε πάνω στην παραλία και μέσα στη θάλασσα σκουπίδια (πλαστικά ποτήρια, σερβιετάκια, γόπες τσιγάρων, περιτυλίγματα από σάντουιτς, χαρτοπετσέτες, κουτάκια αλουμινίου μπύρας, πλαστικά μπουκάλια νερού, υπολείμματα φαγητού και πολλά άλλα). Ταυτόχρονα, πόσοι από εσάς που θα διαβάσετε αυτό το άρθρο κάνατε μια ευγενική παρατήρηση σε κάποιον που ρυπαίνει και παράλληλα, πόσοι από εσάς μαζέψατε κάτι που άφησε κάποιος άλλος και το βάλατε στον κάλαθο. Και παράλληλα, πόσοι από εσάς ενοχληθήκατε από την εικόνα που αντικρύσατε σε όποια παραλία και να έχετε πάει. Είμαστε όλη μέρος τους προβλήματος και ταυτόχρονα μέρος της λύσης. Άλλωστε, ο τουρισμός είναι ίσως η τελευταία βαριά βιομηχανία που έχει αυτός ο τόπος. Ας την προσέξουμε ως κόρη οφθαλμού.
Follow Vantagemag on Instagram to see the latest news
