Ακόμη δεν έμαθα να μη φοβάμαι. Αλλά ξέρω λίγα πράγματα για το πως να είσαι γενναίος – Του Ζανέττου Λουκά

Την είδα τη γενναιότητα. Την είχα γνωρίσει, αφού πρώτα γνώρισα τo φόβο. Ξέρω ήρωες που την έχουν γνωρίσει. Έχω μιλήσει μαζί τους. Τους έχω σφίξει το χέρι. Είναι όλοι τους τόσο ασυνήθιστοι και σπουδαίοι άνθρωποι για όλα αυτά που έκαναν, για τις αποφάσεις που πήραν ή και πιο σημαντικό γι’ αυτές που δεν πήραν ποτέ.

Γενναίος λέμε είναι αυτός που τολμάει να ονειρευτεί, αγνοώντας τις πιθανότητες, παίρνει τα ρίσκα του και εναποθέτει όλες του τις πιθανότητες στον εαυτό του. Αυτός μπορεί να είναι ένας γιατρός που αποφάσισε να πάρει τη ζωή του ασθενή στα χέρια του, ένας πυροσβέστης που βάζοντας σε κίνδυνο τη ζωή του, έσωσε από σίγουρο θάνατο ένα άνθρωπο από μία πυρκαγιά. Γενναίος είναι και ένας άνθρωπος που αποφασίζει να πάρει την απόφαση να σταματήσει για πάντα τις ναρκωτικές ουσίες που έχουν κατακρεουργήσει τη ζωή του, καθώς σκουπίζει το ιδρωμένο μέτωπο του ψιθυρίζοντας, «θα βελτιωθώ, θα τα καταφέρω, θα ζήσω», αποχαιρετώντας τη βελόνα και το κουτάλι στον κάλαθο των σκουπιδιών. Νομίζω ξέρεις που το πάω. Υπάρχει όμως και μία άλλη πλευρά γενναίων. Αυτών που δεν πήραν ποτέ την απόφαση. Ξέρω θα διαφωνήσεις μαζί μου λέγοντας ότι αυτοί είναι δειλοί, όμως θα σου πω ότι γενναίος είναι και αυτός που δεν άφησε τον προβληματικό του γάμο για χάρη των παιδιών του. Γενναία είναι η κόρη που δεν άφησε την άρρωστη μάνα της για να ζήσει καλύτερες μέρες. Γενναία είναι η ηλικιωμένη γριά που στέκεται βράχος στον παθών από άνοια άντρα της, ο οποίος δεν έχει καμία επαφή με το περιβάλλον και δεν αναγνωρίζει την ύπαρξη της. Δεν τον στέλνει στο γηροκομείο, αλλά παλεύει έστω και χωρίς ελπίδες να τον κρατάει «ζωντανό». Όλοι αυτοί είναι γενναίοι για τις αποφάσεις που έλαβαν και δεν έλαβαν. Όλους μαζί, τους δένει ένα σημείο, η φοβία. Όλοι τους έχουν φτάσει στην κορύφωση της στιγμής, εκείνη τη μικρή παύση, όπου ο χρόνος δεν μετράει, όπου αποφάσεις πρέπει να παρθούν και όπως λέω πάντοτε είναι οι στιγμές που χωρίζουν τους άντρες από τα μικρά παιδάκια.

Ας μιλήσουμε λοιπόν για εκείνες τις μικρές στιγμές. Εκείνα τα νανοδευτερόλεπτα πριν πάρεις την μεγάλη απόφαση, παρόλο που φοβάσαι. Αυτή τη φαινομενικά ατελείωτη στιγμή την ονομάζω «life change moments». Και υπάρχει μια μικρή διαφορά μεταξύ γενναιότητας και θάρρους. Το πρώτο βήμα είναι απλό: Ξεκινάς να φοβάσαι. Μαζεύεσαι. Δεν είναι εύκολο. Η ζωή είναι γεμάτη από φοβίες. Από μικρό παιδί γύρω σου υπάρχουν παντού τέρατα. Κάτω από το κρεβάτι, στην ντουλάπα, στο γκαράζ, στο σκοτάδι. Για να γίνεις γενναίος, πρέπει πρώτα να αποδεχτείς ότι ακόμη δεν είσαι. Κανείς δεν είναι, μέχρι τη στιγμή που του δίνεται η επιλογή. Και είναι εντάξει να φοβάσαι. Ο φόβος θέλει να σε προστατεύσει, ακόμα και από τα καλά πράγματα της ζωής. Η καρδιά σου μετατρέπεται σε κομπρεσέρ και οι παλμοί σου εκτοξεύονται σε τριψήφιο νούμερο χωρίς καν να γνωρίζεις το γιατί. Δεν έχεις έλεγχο στο σώμα σου και όλες οι αισθήσεις σου είναι ενεργοποιημένες στο μάξιμουμ.

Ιδρώνεις, δυσκολεύεσαι να σκεφτείς. Παγώνεις. Το θάρρος όμως είναι η αίσθηση που σε οδηγεί στο κέντρο λήψεως αποφάσεων του εαυτού σου. Το θάρρος σε οδηγεί σε ένα μεγάλο δίλημμα. Τι πρέπει να κάνω; Να το κάνω; Η γενναιότητα είναι να αποφασίσεις να κάνεις το βήμα, ανεξάρτητα από τον κίνδυνο.

Μικρός δεν ήμουν έτσι. Έπαιρνα ρίσκα αλλά ο φόβος κυριαρχούσε. Μικρός φοβόμουν για αρκετά πράγματα. Μπορώ να επιβεβαιώσω, ωστόσο, ότι τα μόνα αληθινά θαύματα της ζωής μου, συνέβησαν όταν φάνηκα γενναίος, όταν έκανα το σωστό για τον εαυτό μου και τους άλλους και δεν με ένοιαζε αν θα έχανα. Υπήρξαν αρκετές στιγμές που πήρα αποφάσεις να «πηδήξω από το αεροπλάνο χωρίς αλεξίπτωτο», με μοναδικό μου σύμμαχο το ένστικτό μου. Αν μια μέρα το παιδί μου με ρωτήσει «τι είναι το ένστικτό μπαμπά;» θα του πω μεταφορικά ότι είναι ένα πλυντήριο στο μυαλό μας που ανακατεύει μία μπουγάδα σκέψεων μέσα μας και στο τέλος επιλέγει ποια απ’ όλες τις επιλογές είναι η πιο σωστή. Το ένστικτο είναι ο καταλύτης των τελικών αποφάσεων μας. Αρκεί να το αναγνωρίζεις, να το ακούς και να το εμπιστεύεσαι. Άσε το θάρρος να σε ωθήσει στην αλλαγή της ζωής σου. Και όταν σου παρουσιαστεί μια επιλογή να ξεκινήσεις από την αρχή ή αποφασίσεις να πάρεις την απόφαση να μείνεις, ακολούθησε τα όνειρά σου, γίνε αυτός που θες να γίνεις, όχι αυτός που περιμενουν οι άλλοι. Πες «ναι» στην τρομακτική απόφαση. Στο τέλος, θα νιώθεις ευγνώμων για όλες τις φορές που είπες «ναι». Ευτυχώς, είμαι θνητός και ο θάνατος μου υπενθυμίζει ότι πρέπει να είμαι γενναίος. Ανησυχώ συνεχώς για το τι θα ακολουθήσει στη ζωή μου. Κάνω παρέα με τις φοβίες μου και κάνω συνεχώς ερωτήσεις στον εαυτό μου. Ποιος είμαι; Τι πρέπει να κάνω; Το κάνω σωστά; Κάθε μικρή στιγμή που απολαμβάνω σε αυτή τη ζωή, κάθε γέλιο, κάθε πίκρα, κάθε χαρά, ένα φρέσκο πορτοκάλι, μία κρύα φθινοπωρινή βροχή, το πρώτο πρωινό φιλί είναι ξεχωριστό και αριθμημένο. Κάθε μου βήμα, επιλογή, ελπίδα, όνειρο – δάκρυα που χύνονται, ανάσες, αγκαλιές δοσμένες θα καταγραφεί σε μία τελική απογραφή όλων των στιγμών, ενεργειών και συνεπειών που αφορά εμένα. Κάθε μεγάλη απόφαση που πήρα καθώς ένιωθα τον φόβο να με πνίγει είναι το απόσταγμα του ποιος τελικά είμαι. Και σ’ αυτόν τον τεράστιο κατάλογο όλων των πραγμάτων που συνέβησαν, θα καταγραφεί ότι ήμουν, κατά περίπτωση, γενναίος.

Καλωσορίζω τη νέα στήλη στο VOLT με τίτλο «Οι γενναίοι» και χαιρετώ όλους αυτούς που στάθηκαν γενναίοι στις αποφάσεις τους.