Ο βίος του Παπά Ζαχαριά της Παναγιώτισσας
Η Άντρη Χατζηζαχαρία – Κωνσταντινίδου, κατάγεται από την ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου, από το Παραλίμνι και μας διηγείται την συνταρακτική ιστορία που αφορά την πολυτάραχη ζωή του ιερομάρτυρα Παπά Ζαχαρία της Παναγιώτισσας, περιγράφοντας τα γεγονότα όπως μεταλαμπαδεύτηκαν στην ίδια, από τον πατέρα της και από μαρτυρίες ατόμων που γνώριζαν για τον πολύπαθο βίο του μαρτυρικού αυτού Ιερέα.
Της Ειρήνης Τσομαλλούρη
Η Άντρη, είναι η συγγραφέας του βιβλίου «Ο ΠΑΠΑ-ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΣΣΑΣ», όπου η σκέψη για τη γραφή του βιβλίου αυτού, υπήρχε στο μυαλό της για αρκετά χρόνια, γνωρίζοντας τα γεγονότα από μικρό παιδί. Η καταγραφή της ιστορίας του παπα – Ζαχαρία, αφορούσε μια εσωτερική ανάγκη και επιθυμία πολλών χρόνων. Το έναυσμα για να μετατρέψει αυτή την ιστορία από προφορική σε γραπτή, δόθηκε το 2019 μετά την ανεύρεση των λειψάνων του Πατρός Ζαχαρία, ώστε να μη χαθεί με το διάβα του χρόνου η ιστορία του, περιγράφοντας την πολυτάραχη ζωή και το μαρτυρικό τέλος του. Σύμφωνα με την παράδοση και τις μαρτυρίες προσώπων, ο παπα Ζαχαρίας έφυγε από το μικρό νησί της Μυτιλήνης όπου ζούσε και υπηρετούσε την εκκλησία σαν πρεσβύτερος. Η θανατηφόρος ασθένεια της χολέρας ανάγκασε αυτόν και την οικογένεια του να εγκαταλείψουν τον τόπο τους, να επιβιβασθούν σε ένα καΐκι και σαλπάροντάς προς άγνωστη κατεύθυνση, έφθασαν εντελώς τυχαία και με την βοήθεια του Θεού, στον έρημο τότε «Πρωταρά». Η άφιξη του Πατρός Ζαχαρία στη Κύπρο εικάζεται ότι ήταν περίπου το 1622 μ.χ. (17ος αιώνας).
Μετά από πολλές κακουχίες και ταλαιπωρίες, ο παπά Ζαχαρίας εγκαταστάθηκε με την οικογένεια του στην περιοχή Παναγιά στον Πρωταρά, εφόσον για καλή του τύχη βρήκε εκεί μια τεράστια αρτεσιανή πηγή, όπου ανέβλυζε μεγάλή ποσότητα νερού.
Με τη βοήθεια μερικών κατοίκων της περιοχής, δημιούργησε ένα οικισμό με τριάντα σπίτια και έγινε ο προστάτης της πηγής και του οικισμού, τελώντας λειτουργίες στο εκκλησάκι που είχε ανακαινίσει εργαζόμενος στα γύρω χωράφια. Ο μικρός οικισμός άρχισε να ευημερεί.
Δυστυχώς την ήρεμη ζωή των κατοίκων τη κατέστρεψαν οι Τούρκοι, που ήταν οι αφέντες της Κύπρου τη συγκεκριμένη περίοδο του νησιού. Κατηγόρησαν τον πολύπαθο ιερέα ότι έκλεβε ποσότητα νερού από την πηγή για βιοποριστικούς σκοπούς του μικρού οικισμού. Οι Τούρκοι θεώρησαν αυτό μεγάλη προσβολή και προφασιζόμενοι ότι το νερό έπρεπε να πηγαίνει εξ ολοκλήρου στην Αμμόχωστο, πήραν δια της βίας τον ταπεινό ιερέα στα δικαστήρια. Του πρότειναν να αρνηθεί την πίστη του και να γίνει Μουσουλμάνος, ώστε να του χαρίσουν την ζωή. Ο παπά Ζαχαρίας, τους απάντησε αγέρωχα «αυτό δεν πρόκειται ποτέ να συμβεί». Στη συνέχεια τον οδήγησαν έξω από τα τείχη της Αμμοχώστου και τον αποκεφάλισαν με ξίφος προς παραδειγματισμό και των άλλων Κυπρίων Χριστιανών, θέλοντας να μεταδώσουν το μήνυμα, «να μην αντιστέκονται στους αφέντες τους». Το κεφάλι του μαρτυρικού ιερέα κατρακύλησε στο χώμα και πότισε την Κυπριακή γη. Ακολούθως οι Τούρκοι, άρπαξαν το κεφάλι του παπα Ζαχαρία και το τοποθέτησαν στο “δισάκκι” ενός μουλαριού. Το μουλάρι ξέφυγε του όχλου και βρέθηκε ως εκ θαύματος στο μικρό οικισμό της Παναγιώτισσας. Οι κάτοικοι με πόνο, κλάμα και οδυρμό, ενταφίασαν το άψυχο σώμα του αγαπημένου τους ιερέα στο πίσω μέρος από το ιερό του παρεκκλησιού, τοποθετώντας το κομμένο κεφάλι του ανάμεσα στα γόνατα του.
Η Άντρη μας αναφέρει, κατά το έτος 2019, στις ανακαινιστικές εργασίες στον χώρο της Παναγιώτισσας και έχοντας πληροφορηθεί οι εργαζόμενοι, ότι ο μαρτυρικός ιερέας ήταν θαμμένος εκεί, βρήκαν κατά θαυμαστό τρόπο τα λείψανα του παπα Ζαχαρία. Την ανακαίνιση και βελτίωση του παρεκκλησιού είχε αναλάβει ο Αρχιμανδρίτης Κωνσταντίας Αυγουστίνος Κκαράς. Με την πάροδο του χρόνου, πραγματοποίησαν ανακομιδή των λειψάνων, τα οποία μεταφέρθηκαν για ιστολογικές εξετάσεις και ακολούθως φυλάχθηκαν στην ιερά Μητρόπολη Αμμοχώστου στο Παραλίμνι. Ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Αμμοχώστου Βασίλειος και ο Πανοσιολογιότατος Αρχιμανδρίτης Αυγουστίνος Κκαράς πρότειναν την Αγιοκατάταξη του παπα Ζαχαρία.
Τα κίνητρα της, για τη γραφή του βιβλίου, ήταν καθαρά συναισθηματικά. Με βαθιά συγκίνηση, αγάπη, σεβασμό, εκτίμηση και θαυμασμό για την ηρωική θυσία αυτού του ανθρώπου που δεν αποτελεί μόνο μια προσωπική θυσία αλλά μια θυσία υπέρ του ποιμνίου του. Αφορούσε μια πηγαία επιθυμία, να γίνει γνωστή η συγκλονιστική και τραγική ιστορία του παπα Ζαχαρία, του οποίου η Άντρη Χατζηζαχαρία – Κωνσταντινίδου αξιώθηκε να είναι απόγονος.
Κλείνοντας, το μήνυμα που θα ήθελε η Άντρη να περάσει στους αναγνώστες του βιβλίου, είναι ότι η πίστη και τα ιδανικά, χαλιβώνουν τη θέληση και την αποφασιστικότητα μας, να σταθούμε όρθιοι στις επάλξεις, σε οποιαδήποτε δυσκολία συναντήσουμε στη ζωή μας. «Η μνήμη του Πατρός Ζαχαρία δημιουργεί ερεθίσματα για τις νέες γενιές που μόνο αν ξεφυτρώσουν παραπούλια θα συνεχιστούν τα ιδανικά της φύτρας μας, της χριστιανικής πίστης και της γης των προγόνων μας».
Follow Vantagemag on Instagram to see the latest news
