Εκκλησία Παναγιώτισσας Παραλίμνι – Πρωταράς
Στις 15 Αυγούστου η Εκκλησία μας γιορτάζει την Κοίμηση της Παναγίας μας. Η γιορτή αυτή είναι πολύ μεγάλη και σπουδαία, γι αυτό την αποκαλούμε Πάσχα του καλοκαιριού. Η αίσθηση πάντα είναι πολύ όμορφη, όχι μόνο την ημέρα αυτή, αλλά και τις ποηγούμενες 15 μέρες που τελούμε καθημερινά τις Παρακλήσεις στην Παναγία μας.
Του Αρχιμανδρίτη Αυγουστίνου Κκαρά – Πρωτοσυγκέλλου Ι.Μ. Κωνσταντίας και Αμμοχώστου
Στον δικό μας τόπο έχουμε τη μεγάλη ευλογία να διαθέτουμε ιστορικό και σπουδαίο ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου της Παναγιώτισσας, ο οποίος βρίσκεται στα ανατολικά του Παραλιμνίου, στον Πρωταρά. Καθώς πορευόμαστε από τον Πρωταρά προς το Κάβο Γκρέκο σε ένα ύψωμα στα δεξιά απλώνεται η χάρη της Παναγίας. Το προσκύνημα αυτό αποτελούσε και αποτελεί πάντοτε σημείο αναφοράς για όλους τους κατοίκους του Παραλιμνίου, αλλά και ολόκληρης της επαρχίας Αμμοχώστου.
Την ίδια στιγμή αποτελεί και ιερό Προσκύνημα για πάρα πολλούς ανθρώπους στον οποίο προσέρχονται στη χάρη της, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες, και όχι μόνο, από όλη την Κύπρο. Αυτό οφείλεται ασφαλώς στην χάρη της Παναγίας μας, που είναι έντονη στον χώρο αυτό. Πάρα πολλές μαρτυρίες θαυμάτων καταφθάνουν συνεχώς κοντά μας, κυρίως για προβλήματα τεκνογονίας και ασθένειες καρκίνου. Ταυτόχρονα η σπουδαιότητα του χώρου αυτού εδράζεται και στην ιστορία, καθώς εκεί μαρτυρείται η ύπαρξη οικισμού και αρχαίου ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ήδη από τον 6ο μ.Χ. αιώνα. Η αρχαιολογική σκαπάνη έχει αναδείξει στις μέρες μας τα θεμέλια της παλαιοχριστιανικής Βασιλικής, του αρχαίου δηλαδή ναού της Παναγίας μας του 6ου μ.Χ. αιώνα μεγάλων διαστάσεων.
Εξάλλου η προφορική παράδοση για το μαρτυρικό τέλος του τελευταίου εφημερίου της Παναγιώτισσας παπά-Ζαχαρία, που φτάνει μέχρι και τις μέρες μας από γενιά σε γενιά είναι πολύ ισχυρή. Ο παπά-Ζαχαρίας αποκεφαλίστηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας (17ος αι), εξαιτίας της άρνησής του να παραδώσει στους κατακτητές την πηγή του νερού της Παναγίας. Οι κατακτητές του πρότειναν να αλλαξοπιστήσει για να σώσει τη ζωή του, όμως ο μαρτυρικός παπά-Ζαχαρίας απάντησε με σθένος ψυχής: “παρά να μου πάρετε τον Χριστό μου, καλύτερα να μου πάρετε το κεφάλι μου”! Τότε τον αποκεφάλισαν έξω από τα τείχη της Αμμοχώστου στην Πύλη του Λιμανιού. Το άψυχο σώμα του το φόρτωσαν πάνω σε ένα μουλάρι και το κεφάλι του το έβαλαν μέσα στο “δισάκκι”.
Οι δήμιοι το άφησαν ελεύθερο, ώστε να περιφέρεται δεξιά και αριστερά με το άψυχο σώμα πάνω του για περισσότερο εξευτελισμό. Το μουλάρι όμως περπατούσε με πολλή προσοχή και με σκυμμένο το κεφάλι, δείχνοντας τον σεβασμό του στο λείψανο. Τότε έγινε ένα θαυμαστό γεγονός, το μουλάρι χάθηκε ξαφνικά από τα μάτια τους και δεν μπορούσαν να το εντοπίσουν. Την ίδια στιγμή στην Παναγιώτισσα οι κάτοικοι βρέθηκαν μπροστά σε ένα θέαμα: το μουλάρι με το τίμιο και μαρτυρικό λείψανο του παπά-Ζαχαρία βρέθηκε μπροστά από το Ιερό της εκκλησίας.
Τότε οι ευσεβείς κάτοικοι με δάκρυα και θρήνους για τον άδικο θάνατο του προστάτη τους, ενταφίασαν με πολλή ευλάβεια το σώμα του μπροστά από το Ιερό Βήμα της αγαπημένης του Παναγιώτισσας. Το μαρτύριο του παπά-Ζαχαρία σήμανε και το τέλος του οικισμού της Παναγιάς. Στις 10 Απριλίου 2019 μετά από ανακαινιστικές εργασίες στον χώρο της Παναγιώτισσας, κατά θαυμαστό τρόπο ανευρέθηκαν τα μαρτυρικά λείψανά του, τα οποία φυλάσσονται στην Ιερά Μητρόπολη Κωνσταντίας και Αμμοχώστου και αναβλύζουν θαυμαστή ευωδία και μαρτυρούνται ήδη και θαύματα.
Με ενέργειες του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Κωνσταντίας και Αμμοχώστου κ. Βασιλείου βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία Αγιοκατάταξης του παπά-Ζαχαρία από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Κύπρου.
Η χάρη της Παναγίας μας της Παναγιώτισσας με τις πρεσβείες του αγίου Ιερομάρτυρα Ζαχαρία να σκεπάζει τον τόπο μας και να ευλογεί τον καθένα μας.