Αφ. Ψυχική Υγεία: Μαρία Π. Κιλικίτα – «Η αυτοφροντίδα είναι προτεραιότητα και ανάγκη, όχι πολυτέλεια»

Η Μαρία Π. Κιλικίτα αποφοίτησε από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης στο Τμήμα Ψυχολογίας και ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές τις σπουδές στην Εκπαιδευτική / Σχολική Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. Εργάζεται ως ιδιώτης Σχολική Ψυχολόγος στην επαρχία Αμμοχώστου και φέτος συνεργάζεται με το θεραπευτικό κέντρο Careact που βρίσκεται στην Λάρνακα.

Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για την ειδικότητα σας;

Ο ρόλος του σχολικού ψυχολόγου είναι πολυδιάστατος. Αφορά τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση δυσκολιών του παιδιού στον μαθησιακό, αναπτυξιακό, κοινωνικό και συναισθηματικό τομέα. Επίσης παρέχει συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη σε σχολείο και οικογένεια, για την δημιουργία ενός υγιούς και υποστηρικτικού περιβάλλοντος τόσο για το παιδί και την οικογένεια του, όσο και για την ευρύτερη σχολική κοινότητα. Στην σχολική κοινότητα ο ρόλος του είναι συμβουλευτικός και παρεμβατικός και αφορά θέματα που αντιμετωπίζει ένα σχολείο ή οι μαθητές, όπως για παράδειγμα, παραβατικές συμπεριφορές, πειραματισμοί με ουσίες, ψυχοσυναισθηματικές δυσκολίες, οικογενειακά ζητήματα, πένθος κ.λπ.

Ποια είναι τα περιστατικά τα οποία αναλαμβάνεται;

Τα περιστατικά που αναλαμβάνει κυρίως ο σχολικός ψυχολόγος είναι περιστατικά που αφορούν, όπως ανέφερα και πιο πάνω, δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένα παιδί ή ένας έφηβος σε μαθησιακό, κοινωνικό, αναπτυξιακό και συναισθηματικό επίπεδο. Για παράδειγμα ένα παιδί μπορεί να έχει χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο και να χρειαστεί ψυχομετρική αξιολόγηση για να εντοπιστούν τυχόν δυσκολίες. Ένας Σχολικός Ψυχολόγος θα δουλέψει με παιδιά που αντιμετωπίζουν νευροαναπτυξιακές δυσκολίες, όπως ∆ΕΠΥ και Αυτισμό, μαθησιακές δυσκολίες, συναισθηματικές δυσκολίες, όπως άγχος, διαχείριση θυμού, διαχείριση πένθους, κοινωνικές δυσκολίες για κτίσιμο κοινωνικών δεξιοτήτων, χαμηλή αυτοεκτίμηση, και θέματα σχέσεων, όπως διαχείριση σχέσεων στην οικογένεια και σχέσεων με συνομηλίκους. Η ψυχομετρική αξιολόγηση, η συμβουλευτική παιδιών, εφήβων και γονέων, η ανάπτυξη προγραμμάτων πρόληψης και παρέμβασης, η πραγματοποίηση διαλέξεων αποτελούν τις βασικές δράσεις ενός σχολικού ψυχολόγου.

Υπάρχουν υψηλές ανάγκες όσο αφορά την ψυχική υγεία στην κοινωνία μας. Πιστεύετε πως είναι εύκολη η διαδικασία της αναγνώρισης αυτών των αναγκών ή υπάρχει ακόμη προκατάληψη γύρω από αυτό το θέμα; Στην σημερινή κοινωνία οι λόγοι για τους οποίους ένα άτομο μπορεί να απευθυνθεί σε ένα ειδικό ψυχικής υγείας είναι ποικίλοι. Όπως για παράδειγμα άγχος, πένθος, κατάθλιψη, ψυχική διαταραχή, διαζύγιο κ.λπ. Υπάρχει ακόμη το στίγμα και η προκατάληψη αλλά παρατηρείται τα τελευταία χρόνια ότι ο κόσμος είναι πιο δεκτικός ώστε να απευθυνθεί για ψυχολογική στήριξη. Όλοι κάποια στιγμή στην ζωή μας αντιμετωπίσαμε ή θα αντιμετωπίσουμε δυσκολίες και είναι πολύ πιθανόν να χρειαστεί να απευθυνθούμε σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας.

Σε μικρές κοινωνίες υπάρχει ο φόβος μη μαθευτεί κάτι προς τον κοινωνικό μας περίγυρο. Αυτό αναγκάζει τους ανθρώπους να ψάχνουν ιατρική ψυχική βοήθεια σε άλλες πόλεις καθώς πιστεύουν ότι θα διατηρηθεί η ανωνυμία τους. Ποιες διαδικασίες απόρρητου τηρείτε εσείς έτσι ώστε να νιώθει ο πελάτης ασφαλής;
Στις μικρές κοινωνίες παρατηρείται ότι οι άνθρωποι είναι πιο διστακτικοί στο να επισκεφτούν έναν ειδικό ψυχικής υγείας μην τυχόν και μαθευτεί κάτι. Παρόλα αυτά, η φύση του επαγγέλματος του ψυχολόγου συνεπάγεται
με το επαγγελματικό απόρρητο, στο οποίο ο ψυχολόγος απαιτείται να τηρεί απόλυτη εχεμύθεια κατά την διάρκεια της άσκησης του επαγγέλματος του και δεν αποκαλύπτει πληροφορίες σε τρίτους για την ιδιωτική ζωή του πελάτη. Ενημερώνει προφορικά στην πρώτη συνεδρία, αλλά υπάρχει επίσης και συμφωνητικό έντυπο που μπορεί να υπογράψει ο πελάτης με τον ψυχολόγο όπου αναφέρει ότι ο ψυχολόγος τηρεί απόλυτη εχεμύθεια και ότι το απόρρητο παραβιάζεται μόνο σε περιπτώσεις κατά τις οποίες η ζωή του πελάτη ή κάποιου άλλου βρίσκεται σε κίνδυνο.

Πόσο σύνηθες είναι για κάποιον να ζητήσει βοήθεια;
Υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που αναζητούν βοήθεια για προσωπικές δυσκολίες. Υπάρχουν και περιπτώσεις που μέλη της οικογένειας ή φίλοι απευθύνονται σε κάποιον ειδικό για κάποιο οικείο τους πρόσωπο το οποίο αντιμετωπίζει κάποιες δυσκολίες. Το θέμα είναι αν το άτομο που χρειάζεται την βοήθεια είναι διατεθειμένο να ξεκινήσει μια θεραπευτική διαδικασία και να επιλύσει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Όσον αφορά τα άτομα που δεν απευθύνονται σε ένα ειδικό είτε γιατί διστάζουν ή φοβούνται να εκφραστούν είναι απολυτά κατανοητό να σκέφτονται έτσι. Παρόλα αυτά, το να αναζητήσει κάποιος βοήθεια δεν είναι ένδειξη αδυναμίας. Αντιθέτως, το να αναγνωρίζω ότι χρειάζομαι την βοήθεια κάποιου ειδικού, αυτό συνεπάγεται ότι θέλω να βοηθήσω τον εαυτό μου. Υπάρχουν και αρκετοί άνθρωποι που απευθύνονται σε κάποιον ειδικό, χωρίς να υπάρχει κάποιο ζήτημα απλά και μόνο για προσωπική ανάπτυξη. Η σχέση μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου στηρίζεται στην ασφάλεια, την εμπιστοσύνη και την επικοινωνία.

Τα τελευταία χρόνια, το άγχος, δυστυχώς, έχει γίνει τρόπος ζωής για πολλούς ανθρώπους. Ποιος πιστεύετε είναι ο μεγαλύτερος λόγος που οι άνθρωποι αγχώνονται σε τόσο ψηλό βαθμό και ποιες λύσεις θα δίνατε; Η αλήθεια είναι ότι το άγχος ονομάστηκε από αρκετούς «η ασθένεια
της εποχής». Οι άνθρωποι πλέον καθημερινά αντιμετωπίζουν διάφορες στρεσογόνες καταστάσεις που έχουν αντίκτυπο σε διάφορους τομείς της ζωής τους. Οι κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες (εργασία, μισθός, σπίτι, οικονομία κ.λπ.) σχετίζονται με τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζει το άτομο. Φυσικά, τα τελευταία δύο χρόνια, λόγω της πανδημίας, σύμφωνα με την
διεθνή βιβλιογραφία αυξήθηκε περισσότερο το άγχος σε αρκετό ποσοστό του πληθυσμού. Εάν αντιληφθεί το άτομο ότι το άγχος επηρεάζει πολλούς τομείς της ζωής του, θα ήταν καλό να απευθυνθεί σε ένα ειδικό. Οι άνθρωποι μέσα στις απαιτήσεις της καθημερινότητας, πολλές φορές ξεχνάνε να «φροντίζουν» τον εαυτό τους. Η αυτοφροντίδα είναι ότι πιο σημαντικό για μια ισορροπημένη ζωή. Καλό θα ήταν το άτομο να προσπαθήσει να έχει πρόγραμμα μέσα την μέρα του. Είναι γνωστό ότι όταν υπάρχει πρόγραμμα, βοηθάει το άτομο να μην αγχώνεται τόσο. Να εντάξει στην ζωή του μια ισορροπημένη διατροφή, να κοιμάται
σωστά αλλά και να αθλείται, εάν δεν τα κάνει ήδη. Να βάζει νέους στόχους. Να προσπαθεί να αφιερώνει ποιοτικό χρόνο στον εαυτό του αλλά και στα άτομα που είναι κοντά του. Θα ήθελα να κλείσω με μία φράση που μου αρέσει «Η αυτοφροντίδα είναι προτεραιότητα και ανάγκη, όχι πολυτέλεια».

Οδός Σταδίου 1, Δερύνεια, 5380, Τ: 99259030
Θεραπευτικό κέντρο Careact, Οδός Εδέσσης 18B, 6046,Λάρνακα, Τ: 24002808